Шуудхан хэлье. Шударга үнэний дүр эсгэсэн УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр мэтийн нөхөд олширч байгаа нь Монголын эмгэнэл шүү. Яагаад гэхээр өөрийнхөө, хувь улс төрийн төлөө улс орны өөдөлж дэвшиж байгаа хамаг ажлыг нураах зүйлийг зохион байгуулдаг УИХ-ын ганцхан гишүүн гэвэл Б.Энхбаяр мөн. Олон ч жишээ байна. Ингэхдээ хэвлэл мэдээллийн байгууллга, сэтгүүлчдийг ашигладаг.
Түүнийг шударга сайн гишүүн гэх тодотгол дагадаг ч нөгөө талаас өөдгүй эр хүн гэх шошго наадаг нь аргагүй юм билээ. Аль аль тал нь байдаг байх. Шударга сайн гэсний учир нь тэрбээр Хууль зүй, дотоод хэргийн дэд сайдаас буусан цагаас хойш энд тэнд мэдээлэл хийж, яг таг биш ч түмэн баримт дэлгэх болсоор УИХ-ын гишүүн ч болов, сайд ч болов.
Ерөнхийдөө шантааж хийдэг гавихгүй улстөрч гэсэн үг. Төрийн эрх барих дээд байгууллагад ирсэн ч, сайд болсон ч өөдгүй хэвээрээ байх юм. Уг нь улстөрч хүнд буурь суурь, зангараг гэж нэг зүйл байдаг даа. Энэ нөхөрт лав алга. Хамгийн гол нь сэтгүүлчдийг “Нохойд барьдаг мод” шиг ашиглаж, улс төрөө хийдэг нь хэнд ч таалагдахгүй. Манайхан ч аманд нь гүйгээд орчих юм.
Өөдгүй гэсний учир нь Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар Ц.Нямдоржийг ажиллаж байх үед тэр дэд сайдаар хамтран зүтгэж байсан ч түүнийгээ өдөр шөнөгүй нударна. Бүр хайр найргүй нудрахыг нь яана.
Уг нь Б.Энхбаяр УИХ-д долоо сонгогдож, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар таван удаа томилогдож ажилласан улстөрийн “Хар архив” хэмээн нэрлэгдэх Ц.Нямдоржоор дамжуулан пи-ар хийсэн гэхэд болно. УИХ-д сонгогдсон нэг том шалтгаан нь ч Ц.Нямдорж гэхэд хэтийдэхгүй. Тухайн үед МАН-ын рейтинг ч тэнгэрт тулж байсан учраас олон танихгүй нөхөд парламентад орж ирсний нэг нь Б.Энхбаяр л даа. Ц.Нямдоржид буян санах учиртай нус л даа.
Төрд, ард түмэнд хэрэггүй нөхөр гэдгийг мэдсэн учраас “долоо буудуулсан чоно” Ц.Нямдорж “Сайдынхаа дээр байдаг дэд сайд гэж юу байсан юм. Төрийн алба бол улстөржих газар биш. Тэр улс төрөө явж хий. Чи төрд байх хүн биш” гээд хөөгөөд явуулчихсан. Хашир хүний хувьд үүнийгээ ч удирдлагын түвшинд хэлсэн юм билээ.
Энэ мэт олон зүйл бий. Саяхан цаг үеийн шаардлагаар гарч ирсэн асуудал бол айсуй ирэх 2025 оны төсөвт УИХ-ын гишүүдийн таван тэрбум төгрөг багтаагүй шалтгаан байж таарна. Ерөөсөө тойргоос сонгогдсон УИХ-ын гишүүд таван тэрбум төгрөгөө төсөвт суулгуулахын тулд юу ч хийхээс буцахгүй байсан. Засгийн газраас өргөн барьсан ирэх оны төсөвт таван тэрбум суулгах, суулгахгүй нь намын жагсаалтаар орж ирсэн 48 нөхөрт хамаагүй байх.
Харин тойргоос орж ирсэн 78 нөхөрт таван тэрбум төгрөг бол ус, агаар мэт хэрэгтэй байгаа. Тойргоос сонгогдсон гишүүд хэдийгээр таван тэрбум төгрөг авах чин хүсэлтэй байгаа ч намынхаа бүлэг дээр хүчинд автсан учраас Б.Энхбаяр мэт нь шантаажаа хийж эхэлснийг бид дурдаж байсан.
За, энэ мэт ч байх асуудал биз. Хамгийн гол нь “Ногоон автобусын хэрэг” гэгч зүйл одоо ч шийдэгдээгүй яваа нь Б.Энхбаярын гацааж, хаацайлсан хэрэг болов уу. Магадгүй, Б.Энхбаяр Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар ажиллаж байхад энэ асуудал өндөр авч байв.
Учир нь “Ногоон автобус”-ыг нохойн замаар оруулсан хүн нь тухайн цагийн Түгжрэлийн сайд байсан Ж.Сүхбаатар юм. Эрхэм шударга арьс нөмөрсөн Б.Энхбаяр Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар ажиллаж байсан. Тиймээс ангийнхаа найзын асуудлыг замхаруулсан хүн нь сайд байсан Б.Энхбаярыг болов уу гэх хардлага өнөөдөр ч нийгэмд байдаг. Одоо дайрч давшилж, бусдыг гүтгэж харлуулж байгаагаас харахад энэ мэт нь батлагдаж байх шиг.
Тухайн үед "Ногоон автобус”-тай холбоотой албан тушаалын гэмт хэрэг, авлига хулгай, луйврыг хамгаалж байсан нь анзаарагдана. Уг нь Б.Энхбаяр сайд "Шударга ёс" хэмээн ихэд ярьдаг хүн. Гэтэл “Ногоон автобус”-ны хэрэг гэх худал сонсгол зохион байгуулж, найзыгаа хаацайлсан байж болохоор харагддаг. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд байхдаа Ж.Сүхбаатар, Хотын дарга асан Д.Сумъяабазар нарыг хэрхэн хамгаалж байсныг ч мэднэ байх. Энэ асуудал ингээд зогсохгүй гэдгийг “Ногоон автобус”-ны нөхөд болон Б.Энхбаяр нар сайн санах учиртай.
С.ДАНЗАН
Эх сурвалж: ӨГЛӨӨНИЙ СОНИН