Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтээр Сонгуулийн тухай хуулиндаа сар гаруйхны өмнө “гар хүрч” жижиг 76 тойрог бүхий мажоритор хувилбараар сонгуулиа явуулахаар болоод буй. Ийнхүү хуульд өөрчлөлт оруулсантай холбоотойгоор намуудын нэр дэвшигчдээ тодруулах хугацааг энэ сарын 23-ныг хүртэл сунгаж, 28 мандатыг хэрхэн хувиарлах тухай шийдэлд хүрэх шаардлагатай болсон.
Жагсаалтад багтахаар төлөвлөгдөөд байсан 28 эрхмээс тойрогт нэр дэвшүүлэх хүмүүсээ шигшиж, тохироо хийгээд нэгэнт эхэлсэн. Одоо хамгийн гол нь 28 мандатаа хэрхэн хувиарлах тухайгаа шийдэх үлдсэн гэхэд болно. Ардчилсан намын тухайд өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд хуралдаж намаа дэмжиж сонгуульд оролцоно гэж мэдэгдээд байгаа дөрвөн намд нийтдээ 13 мандат өгөх нь зүйтэй гэж тохиролцсон талаар эх сурвалж хэлж байна. Бүр тодруулан хэлэхэд Иргэний зориг ногоон намд таван мандат, Хөдөлмөрийн үндэсний намд дөрөв, Монголын үндэсний ардчилсан нам, Эх орон намд тус бүр хоёр мандат олгохоор тохиролцсон байна.
Мөн өчигдөр Төрийн ордноо хуралдсан намуудын бүлгийн хуралдаанаар 28 мандатыг хэрхэн хувиарлах талаар тус бүрийн шийдэлд хүрцгээсэн. Энэ талаар бүлгийн дарга нар ямар байр суурь илэрхийлснийг хүргэе.
МАН: Хөдөөд 20, хотод 8 мандат хувиарлах нь зүйтэй. Гэхдээ АН-д буулт хийж өгч болох юм
УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга С.Бямбацогт
-Тойрог, мандатын тоог тогтоохдоо Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, хүн амын тоо зэрэг хүчин зүйлийг харгалзаж тогтоох ёстой гэж Монгол улсын Үндсэн хууль болон Сонгуулийн хуулинд заасан байдаг. Үүнээс үүдэн манай бүлэг жагсаалтын 28 мандатын 20-ыг нь хөдөөд, хотод 8-ыг нь хувиарлах гэсэн зарчмыг баримталж байсан. Харамсалтай нь АН-аас хөдөөд 14, хотод 14 гэсэн хатуу шаардлагыг тавьж байгаа. Гэхдээ бид буулт хийж болох юм. Хөдөөгийн нэг мандаттай бүх аймгууд хоёр мандаттай болох ёстой гэж манай бүлэг үзэж байна. Тэгэхээр 16-18 мандат хөдөөд 10-12 мандат хотод хувиарлагдах ёстой гэж ярьж болох юм.
УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар
- Бүлгийн гишүүд энэ асуудлыг хэлэлцээд жагсаалтын 28 мандатыг хот хөдөөд тэгш хувиарлаж өгөх нь зүйтэй гэж үзсэн. Тодруулбал, хотод 14 мандат, хөдөөд 14 мандат байх нь хамгийн оновчтой хувилбар гэж үзлээ. Ийнхүү хувиарлах нь пропорциональ хувилбарыг хадгалсан “шударга” хувиарлалт юм. Өмнө нь жагсаалтын 28 гишүүнийг сонгохдоо үндсэндээ Монгол Улсын нэг тойрог гээд нийт ард иргэдээс санал авсан гишүүд байсан гэж АН үзсэн. Тиймээс энэхүү хувилбарыг хадгалаад 14, 14 гэсэн тэнцвэртэй хувилбарыг сонголоо. Энэхүү хувилбар нь хүн ам, нутаг дэвсгэр, засаг захиргааны нэгжтэй уялдсан хувилбар юм. Бидний тооцоолж байгаагаар 10-аад аймгийн мандат нэмэгдэх байх. Гэхдээ Сонгуулийн ерөнхий хороо өнөөдөр хуралдаад тогтоолоо албажуулаад оруулж ирсэн тохиолдолд намууд тухайн хувилбар дээр ажиллах байх. Ер нь бол 80-аас дээш мянган хүн амтай хөдөөгийн тойргууд 3 мандаттай, 60-аас мянган хүн амтай бол 2 мандаттай байх зураг гаргаад байна.
Д.ЖАРГАЛ Zaluu.com
