Сонгууль болоход сар хүрэхгүй хугацаа үлдсэн эдгээр өдрүүдэд сонгогчид хэнд саналаа өгөхөө бодож байгаа бол нэр дэвшигчид өөрсдийн тойргийн иргэддээ хэрхэн сайн харагдахаа төлөвлөж их л завгүй байгаа нь ойлгомжтой. Сурталчилгааны өдөр эхэлмэгц сонгуулийн ажлынхаа жинхэнэ дүрд тоглож эхлэх тэд өдгөө бэлтгэл ажилдаа идэвхийлэн оржээ.
Сонгогч ард түмний хувьд энэ хүн өнгөрсөн дөрвөн жилд юу хийж бүтээсэн, ард иргэдийн амьдралд эерэгээр нөлөө авчирж чадсан эсэх гээд л тал талаас нь бодолхийлнэ. Нөгөөтэйгүүр шинэхэн нэр дэвшигчдээ яг л морь мал шинжиж суугаа нь ч тодорхой.
Харин зарим иргэдийн хувьд өнгөрсөн удаад дэмий хүнд санал өгсөн энэ удаад алдаагаа засна хэмээн нухацтай бодож байгаа бол үлдсэн хэсэг нь хэнийг ч сонгоод хэрэггүй, хаашдаа л бидний амьдралд хэрэгтэй юм биш, юу ч хийдэггүй зөвхөн идэх гэж сонгогддог улс гэсэн бодолтой байх жишээний.
Тэгвэл хэвлэл мэдээллийнхний зүгээс нэр дэвшигчдийн хэн нь хэн бэ гэдгийг олон нийтэд эргэн сануулж, нэр дэвшигчдийн талаарх мэдээллийг үе шаттайгаар ард олондоо мэдээлэн ажиллаж байна.
Энэ удаагийн УИХ-ын сонгуульд Баянзүрх дүүргийн 49-р тойрогт нэр дэвшигчдийг онцлоход таатай байна.
Эл тойрогт МАН-аас Д.Оюунхорол, АН-аас Д.Зоригт, МАХН-аас С.Жаргал, "Тусгаар тогтнол, эв нэгдэл" намаас О.Бум-Ялагч нар өрсөлдөнө.
Оффшор данстангуудын нэг Д.Зоригтод итгэл хүлээлгэх үү эсхүл...
"Монгол шуудан"-гийн гэх тодотголтой УИХ-ын гишүүн, Эрчим хүчний сайд Д.Зоригтын тухайд бизнес, улстөрийг хослуулан өдийг хүрэхдээ хууль, журам зөрчсөн байж болзошгүй асуудлуудтай холбогдсон л байдаг. "Монгол шуудан" банкны хөрөнгө оруулагч байхдаа жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн зөвшөөрөлгүйгээр хөрөнгийг нь "Хадгаламж" банкинд худалдсан тул тус банкны жижиг хувь нийлүүлэгчид энэ асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр шат шатны шүүхэд хандсан байдаг. Улмаар гурван шатны шүүхээс "Монгол шуудан" банкны хувьцааны хяналтын багцыг барьж байсан хүмүүс нь жижиг хувь нийлүүлэгчдээсээ зөвшөөрөл аваагүй худалдсаныг тогтоосон ч, хохирогчид өнөөдрийг хүрэхдээ хохирлоо бүрэн барагдуулж чадаагүй л явцгааж байгаа аж. Үүгээр ч зогсохгүй түүний нэр банкны дампуурал, сонгуулийн луйвар, "Номаранг"-ийн асуудал гэхчлэн олон л сэдэвтэй холбогдож иржээ. Хамгийн сүүлд л гэхэд Д.Зоригтын оффшор дахь компани 30 сая ам.доллартай нь илчлэгдсэн. Олон жил улстөрийн хүн болж явсан түүний хувьд олон ч алба хашиж явсан хашир туршлагатай хүн. Тэгвэл Д.Зоригтод энэ удаагийн сонгуульд итгэл хүлээлгэх иргэн хэр олон байгаа бол. Намын нэрээр, эсхүл өөрийн нэрээр сонгогдож чадах болов уу.
Д.Оюунхорол "ганц дайчин ганцаардахгүй"
Мөн л хуучин бууны хугархай, улс төрийн туршлагатай гишүүн Д.Оюунхорол энэ удаагийн сонгуулиар нийслэлдээ өрсөлдөнө. Өнгөрсөн удаагийн сонгуульд өөрийн төрсөн нутаг Завхандаа үнэмлэхүй гарч ирсэн Д.Оюунхорол энэ удаад цөөнгүй хүн амтай Баянзүрх дүүрэгт түүний хувьд "уншсан ном" байж болох Д.Зоригтой үзэлцэх нь. Хоёр эрхмийн хувьд нэгнийгээ сайн ч мэднэ, сайн ч шүүмжилнэ. Гагцхүү энэ сонгууль хэнд нь инээмсэглэл бэлэглэх бол гэдэг л тааварлашгүй.
1996 онд буюу намаа ялагдсан, намынх нь үүд хаалгаар орж гарах хүн цөөхөн байх үед намдаа элсэж байсан тэрбээр 2000 оны сонгуульд нэр дэвшиж, долоо найман эрэгтэйчүүдтэй өрсөлдөөд ялж УИХ-ын гишүүн болж байсан. Харин Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуулчлалын сайд болсоныхоо дараа "Бүтэц зохион байгуулалтын өөрчлөлт" нэрийн дор олон төрийн албан хаагчийг ажилгүй болгож байсан нь сонгогчдынх нь чихийг халууцуулаад авсан.
"Хошгирдог тарвага" С.Жаргал хүчтэй өрсөлдөгч байж чадах уу
Дээрх хоёр эрхэмтэй өрсөлдүүлэхээр МАХН-аас С.Жаргалыг сонгосон. С.Жаргалын хувьд "Би үнэнд гүйцэгдлээ. Үнэхээр тэнэг хошгирдог тарвага юм байна. Анх намайг Халзан Ганболд хошгируулж АН-д элсүүлсэн. 2000 онд ИХ хуралд МАН 73 суудалтай байлаа. Би харин тэнэг чинь буруу хошгирч, сул талд нь, АН-д орж давхилаа. 4 жил ажиллаж нэг У.Хүрэлсүхийг дараад авав. Ардчилсан нам маань сонгуулийн хуудас дахин тоолохгүй намайг зарчихав. Саналын хуудсаа олж авч чадсангүй, 100 хүнээр ялагдав. Тэнэг би хошгироод л үлдсэн. Ганболд төмөр замын агентлагаар шагнуулав.
Орон нутгийн сонгууль ялав, дахин хошгиров. АН маань Ардын намын хэдтэй л унагаах гэж ирнэ ээ. Ардчилсан намын дарга бол гэв. Гарамгайбаатар намайг хошгируулав. Би их хуралд дэвшихгүй юм чинь би болчихьё гэв. Тэнэг би дагаад хошгиров. Итгээд өгөв. Хэнтий намын дарга Гарамгай хульхидаж намайг Их хуралд дэвшүүлэхгүй мөргөв. Хошгирч байгаад миний бие бие даагч болов. Ард түмний саналыг 25 хувь болгож тоолов. Дээдэх хүн маань Их хуралд суув. Би ахиад хошгирч үлдэв.
Дараагийн сонгууль ирэв. Ядарч байна гээд Зоригийн дүү Оюуныг гишүүн болгов. Бас л хоосон хошгирсон болж таарсан. Харин одоо би хошгирхоо больсон" хэмээн АН-д хошгирч явсан үеэ саяхан фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулж олон нийтэд дэлгэв.
Хэнтий аймгийн Засаг дарга асан, Хэнтий аймгийн ИТХ-ын тэргүүлэгч асан, МАХН-ын Гадаад харилцаа хариуцсан нарийн бичгийн дарга С.Жаргал гэгч нам сэлгэх үндсэн хоббитой, тав дахь удаагаа УИХ-ын сонгуульд тоосоо өргөхөөр гурав дахь улстөрийн намаасаа нэр дэвшчихээд байгаа, ялагдаж хаширдаггүй энэ нөхөрт Баянзүрхчүүд хэр итгэл хүлээлгэх юм бол доо.
Бум ялалт VS Бум ялагдалт
"Тусгаар тогтнол, эв нэгдэл" намаас МНН-ын дарга О.Бум-Ялагчын тухайд иргэд төдийлөн сайн мэдэхгүй. Хэвлэл мэдээлэлд хаа нэгтэй ярилцлага өгч, басхүү байсхийгээд хэвлэлийн хурал зарладаг түүнийг таних хүн бий ч танихгүй хүн илүү байх. 2011 онд МНН-ыг ИЗН-тай нэгтгэх үед үгүй манайх нэгдэхгүй гэсээр нэрээ авч, бууриа сахиж үлдсэнийхээ тэрбээр энэ сонгуулиар хэрхэх юм бол доо.
Энэ удаагийн УИХ-ын сонгууль нь Монгол Улс нийгмийн байгууламж, улстөрийн тогтолцоо, эдийн засагтаа цоо шинэ өөрчлөлт хийсэн 1990 оны ардчилсан хувьсгалаас хойших долоо дахь сонгууль бөгөөд хамгийн сонин гайхалтай нэр дэвшигчдийн дунд тун ч жигтэй өрсөлдөөн өрнөхөөрөө монголчуудын анхаарлыг эрхгүй татаж эхлээд байгаа. Хамгийн сонирхолтой нь хууль тогтоох дээд байгууллагад ямар ч үнээр хамаагүй сонгогдон гарч ирэхийн тулд улстөрийн үзэл баримтлал, үнэт зүйлээ хэд дахин арилжиж, улааныг үзэн урваж, шарыг үзээд шарвасан энэ цагийн Дүлзэнгүүд энд тэндээс олноороо шоволзож, ирэх өдрүүдэд ичиж нэрэлхэлгүй сонгуулийн будлиан хутгахаар ид ажилдаа ороод байна.
АН, МАН бул хар чулуунууд гэж болохуйц гишүүдтэй өрсөлдөх дээрх хоёр эрхмийн хувьд цаад зорилго нь чулуут бутлах. Мэдээж өөрсдөө шороо болоод замхарчихгүй бол шүү дээ.
Д.Дуулим