Японы мэргэжлийн сумо бөхийн дэвжээг Монголчууд эзэгнэж Их аварга Хакухо М.Даваажаргал 33 дахь удаагаа түрүүлж Японы их аварга Тайхогийн амжилтыг эвдсэн юм. Алдарт их аварга Тайхо 43 жилийн өмнө уг амжилтыг тогтоож байсан байна. Энэ нь түүний сумогийн дэвжээнд 10 гаруй жил зодоглож байж олж авсан хүч хөдөлмөр аж. Тэгвэл мэргэжлийн сумогийн 69 дэх Их аварга Хакухо М.Даваажаргал найман жилийн дотор сумогийн дээд амжилтад хүрсэн бахархам явдал болоод буй. Японы мэргэжлийн сумод хамгийн их түрүүлсэн амжилтыг манай аварга эвдээд зогсохгүй хамгийн олон буюу долоон удаа дараалан түрүүлсэн, 10 удаа уналгүй түрүүлсэн, жилийн 90 барилдаанд 86 удаа түрүүлсэн гээд хэд хэдэн амжилтын рекордыг тогтоогоод байгаа юм. Энэхүү амжилтуудыг өмнө нь мөн л Монголын бөх, их аварга Асашёорюү Д.Дагвадорж эзэмшиж байсан билээ. Их Наран улсын мэргэжлийн сумогийн түүхэнд Монголын бөхчүүд өөрсдийн эр бяраа тодоос тод тамгалж байна.
Гэвч энэ бүхэнд маш хүлээцтэй, ёс зүйтэй ард түмэн гэгддэг Япончууд дургүйцэж ихээхэн бухимдлыг төрүүлж байгаа бололтой. Учир нь тус улсын томоохон мэдээллийн сайтад Асашёрю, Хакухо мэтийн бүдүүлэг монголчуудыг эх орноосоо хөөх хэрэгтэй гэх утга бүхий нийтлэл гарчээ. Энэхүү нийтлэлд:
“Хакухог Сумогийн холбооноос уучлал хүссэний дараа Асаршёорю түүний бүдүүлэг байдлыг дэмжиж буйгаа илэрхийлсэн. Тэрээр “шүүгчдийн тухай гомдлоо хүчтэй хэлэх хэрэгтэй, хүчирхэг бөхчүүд л энэ алдааг сайн хэлэх хэрэгтэй. Сумогийн холбооны илд болон япончуудын буруутгалыг буцааж барих хэрэгтэй” хэмээн олон нийтийн сүлжээ сайтад бичсэн юм.
Ёкозунагийн үед муур, нохой шиг байсан хэдий ч Асашёорю Хакухог дэвэргэн ийнхүү өмөөрч байгаа нь монголчуудын ёс зүйгүй байдал хэрээс хэтэрснийг харуулж байна.
Шүүгчдийн зөвлөл түүнийг жижиг зүйл дээр шүүмжлээгүй. Хакухо тэднийг арьс өнгөөр ялгаварлагч гэж хэлсэн. Тэрээр сэтгүүлчдэд ярилцлага өгөх үедээ дахин барилдуулсан тухай асуухад “Хүүхэд ч хараад хэн давсаныг нь төвөггүй хэлчихэж чадахаар барилдаан болсон. Үүнээс би сэтгэлдээ сэвтэй үлдэж байна. Арьсны өнгө ямар нэгэн хамаагүй шүү дээ. Магэтэй хүн бүр дохё дээр гараад япон зүрхээр л барилддаг” гэж хэлсэн. Үүний төлөө ерөнхийлөгч түүнийг хатуу шүүмжилж шийтгэхийг шаардсан. Тэрээр Сумогийн холбооноос уучлал хүсэж шоу хийсэн хэдий ч гол асуудал ёс зүйгүй монголчуудад л байна. Түүний уулчлал чин сэтгэлийнх байгаагүй нь гэмшихгүй байгаагаас нь мэдэгдэнэ.
Гэтэл тэрээр саяхан бөхчүүдэд хүндэтгэл үзүүлдэг Kokugikan нэртэй арга хэмжээг HakuHo-hai нэртэй болгонд хүргэжээ. Учир нь Хакухо энэ үеэр маш ихээр архи уусан байна. Хакухо эрүүл мэндийн шалтгааны улмаас хэд хэдэн удаа чөлөө авч байсан удаатай. Хаана уух нь зохимжгүйг хэлэхээ байхад эмчилгээнийхээ курсыг эхлэхийн өмнө ингэж уух нь ухаантай хүний үйл биш. Ёкозунагийн эрхэм чанар эдгээр монголчуудад байна уу?.
Шинжоши сүмд болсон хүлээн авалтын үеэр Хакухо “Би танай үйл ажиллагаанд ирснээр ихээхэн орлого авчирч байгаа. Энэ бол бөхчүүдийн хувь ч халаас дүүрэн мөнгөтэй болох төгс хүлээн авалт” хэмээн ярьжээ.
Энэ бол тэднийг монгол руугаа хурдан буцахыг шаардах цаг болсныг харуулж байна” гэжээ.
Эх сурвалж: Шуурхай.мн
