Энэ жилийн Элсэлтийн ерєнхий шалгалт дуусч шалгуулагчдын дvн оноог Боловсролын vнэлгээний тєвийн байршуулаад хэдхэн хоног єнгєрч байна. Ерєнхий шалгалт єгсєн хичээлийн дvн оноог батламжилсан “Батламж хуудас”-ыг ирэх долоодугаар сарын 02-ноос тєгссєн сургуулиар нь дамжуулж олгож эхэлнэ. Хєдєє орон нутагт бvртгэл хийх, хуваарь сонголтыг баталгаажуулах ажил ирэх долоодугаар дугаар сарын 01-08-нд явагдах аж. Нийслэл дэх улсын бvртгэлтэй сургуулиуд ирэх сарын нэгнээс элсэлтийн бvртгэлээ онлайнаар авч эхлэх юм байна. Харин хувийн их, дээд сургуульд элсэгчид ерєнхий шалгалтын батламж хуудсаа гардаж авсны дараа тухайн сургууль дээрээ биеэр очиж бvртгvvлэх шаардлагатай гэнэ. Тэгвэл та мэргэжлээ сонгож амжсан уу? Мэргэжлээ зєв сонгоно гэдэг насан туршийн зорилгынхоо талыг биелvvллээ гэсэн vг гэдэг дээ. Залуусын дийлэнх нь эцэг, эхээсээ зєвлєгєє авах эсвэл найз нєхєдтэйгээ зєвлєх байдлаар мэргэжлээ сонгодог нь нууц биш. Мэдээж ардчилсан улсад амьдарч буй эрх чєлєєт залуусын хувьд єєрийн хvслээр мэргэжлээ сонгодог нь ч цєєнгvй. Гэвч єнєєдєр Монголд ямар мэргэжил хамгийн эрэлттэй байгаа талаарх мэдээлэл танд хэзээ ч илvvдэхгvй болов уу. Учир нь, их, дээд сургуулийн диплом євєртєлсєн ажилгvйчvvдийн нэгэн болохыг хэн ч хvсэхгvй. Тиймээс Монголд одоо ч эрэлттэй, ирээдvйд “хэрэгцээ шаардлага нь нэмэгдэх” мэргэжлvvдийн талаарх мэдээллийг танд хvргэе. Хамгийн гол нь доорх мэргэжлvvдийн нийлvvлэлт нь одоо ч, ирээдvйд ч эрэлтээ гvйцэхгvй байна. Учир нь доорх мэргэжлийн боловсон хvчнvvд Монголд хамгийн єндєр цалинтайд тооцогдож байгаа юм.

1. Химийн инженер
Хvнс, эм, барилгын материал, хуванцар, тvлш зэрэг хvний хэрэгцээт бvхий л зvйлийг шинээр зохион бvтээх, vйлдвэрлэн бий болгогч, хєгжvvлэгч нь химийн инженерvvд байдаг тул тэд маш єргєн цар хvрээнд, олон тєрлийн салбарт ажиллаж чаддаг байна.

2. Нано, биотехнологийн инженер
Єчvvхэн жижиг хэмжээнд явагдаж байгаа процессуудыг ашиг­­лаж дэвшил­­тэт технолог­­­ийг бvтээд­­­гээрээ нанотех­нологич маш эрэлттэй, маш гайхалтай мэргэжлийн нэг болоод байна. Монголд энэ чиглэлийн бэлтгэгдсэн боловсон хvчин гарын таван хуруунд багтана. Гэтэл єндєр цалин хангамжтай энэхvv ажлын байрны орон тоо зарын сайтыг дvvргэсэн байна гээд тєсєєл дєє.

3. Хvрээлэн буй орчны мэргэжилтэн 
Хотжиж, нийгэм­­­ших тусам экологийн асуудал, хvний хvрээлэн буй орчны асуудал хурцаар тавигдсаар байна. Эрvvл цэвэр ус, агаар, газраар хангах, бохирдсон газар нутгийг нутгийг судлах мэргэжилтэн одоо ч, ирээдvйд ч Монголд нэн хэрэгцээтэй.

4.Vйлдвэрлэлийн автомат­­жуулалт 
Компаниуд 1000 ажил­­тан авч ажиллуулахын оронд сvvлийн vеийн автомат машин нэгийг авахыг эрмэлздэг болж. Шинэ технологи Монголд нэвтрэхийн хэрээр vvнийг ажиллуулдаг боловсон хvчин маш бага байна. Цалин нь ногооноор тавигдана гэж л бод.

5. Барилгын инженер
Барилгын зах зээлийн халуурал ойрын 20 жилдээ буурахгvй гэсэн албаны тооцоо бий. Барилгын инженер болоод ажил дээр гарангуутаа компанитайгаа орон сууцны гэрээ байгуулаад ажиллаж байгаа єч тєчнєєн хvн байна. Лангууны ард гиюvрч зогсохоор барилгын инженер болоод сайхан амьдар!

6. Цахилгааны инженер
Барилга, орон сууц нэмэг­дэхийн хэрээр цахилгааны инженерийн орон тоо нvдний гэм боллоо. Хvний амьдралыг гэрэл гэгээтэй болгодог, хvмvvст гэрэл тvгээж амьдардаг салбарт мэргэжил эзэмшсэнээр хожно уу гэхээс алдсан хvн байхгvй байх.

7. Механик инженер
Онгоц, усан онгоц, машин, сансрын хєлєг, мотор хєдєлгvvр хийхийг хvсч байгаагvй хvvхэд гэж vгvй. Бодит нvдэнд харагдах зvйлсийг зохион бvтээж, vйлдвэрлэдэг механикийн инженерийн хэрэгцээ Монголд улам л нэмэгдсээр байна.

8. Программ хангамж
Мэдээллийн салбараас хам­­гийн олон саятан, тэр­­бумтнууд тєрж байна. Тэдний ажиллах цар хvрээ єсєн нэмэгдсээр бvтээгдэхvvнийг нь хэрэглэдэггvй хvн энэ дэлхийд хаана ч алга. Хvсвэл Билл Гейтс шиг бол. Чадвал Стив Жобс шиг алдарш. Таны боломж хязгааргvй.

9. Эмч
Шvдний, рентгений, физик эмчилгээний, чих хамар хоолой, ярианы согогийн эмч нар улам эрэлттэй байна. Сувилагч, эм зvйчийн мэргэжилтнээр эмнэлгvvд цангаж байна. 

10. Багш
Багш нар дотроо бага ангийн багш нараар Боловс­­ролын салбар хомсдолд орсон. Нєгєєтэйгvvр, БШУЯ-ны шинэ журмаар багшлах гэрчилгээг шалгалтаар авдаг болсон. Та ч мэргэжлийг нь эзэмшээд, шалгалтыг нь єгєєд энэ сайхан салбарт яагаад ажиллаж болохгvй гэж.

11. Цагдаа
Vймээн самуун, гэмт халдага, алан хядах vйл ажиллагаа, эмх замбараагvй явдал дэлхийд маш их гарч байна. Тусгаар тогтносон улсын хувьд Монголд ч цагдаагийн офицер, хэв журам сахиулагч эрэлттэй хэвээр байна. Улсын статустай ганц сургууль боловсон хvчин бэлтгэдэг нь хомсдлыг нь арилгаж чадахгvй байна гэж шvvмжлэх хvн ч бий.

12.Маркетин­гийн менежер
Компаниуд туршлагатай, бvтээмж єндєртэй энэхvv боловсон хvчнийг єндєр цалин, хангамжаар авахад бэлэн байсаар байна. Ажлаа хийсэн шиг хий, цалин, хангамж, урамшууллыг чинь хангалттай єгье. Ийн амлах компани, байгууллага борооны дараах мєєг шиг л байна.

13. Малын эмч
Ний нуугvй хэлэхэд Монголд малын эмчийн мэргэжилд зарим нь голонгуй хандах нь ажиглагддаг. Vнэндээ голсон юм голд гэдэгчлэн малын эмч мэргэжил эзэмшсэн хvн таны авдаггvйг авч, эдэлдэггvйг эдлээд явж байна гээд тєсєєл дєє. Ирээдvйд бvр хаданд гарах юм гэнэ лээ. 
Эх сурвалж: