Сонгуулийн тухай хуулинд авлига, албан тушаалын гэмт хэрэг үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдсон бол нэр дэвшихийг хориглоно гэсэн заалт олон хүний "ГИШҮҮН" болох хүслийг үгүй хийж мэдэхээр байна. Уг заалт мэдээж нэн тэргүүнд МАХН-ын дарга Н.Энхбаярт үйлчилнэ.
Хэдийгээр тэрбээр намынхаа Бага чуулганыг хуралдуулж, Баянгол дүүргээс нэр дэвших мандатаа авсан ч гурван шатны шүүхээс 2.6 жилийн хорих ял сонсч, ял эдэлж байсан учраас мэдээж СЕХ түүний нэрийг хүлээн авахгүй, буцаана. Н.Энхбаяр ч өөрөө үүнийг мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа. Гэхдээ нэр дэвших мандат авч, сонгуульд өрсөлдөнө гэж байгаа нь СЕХ-ноос нэрийг нь буцаах цагт "Намууд надаас айж байна. Миний нэр дэвших боломжийг дахин хаалаа. Тиймээс намайг гэж бодоод манай намын нөхдийг дэмжээрэй" гэхчлэн өнөөх л зальжин аргаа хэрэглэхээр зэхэж байгаа нь тодорхой.
Харин МАХН-ын дарга Н.Энхбаяртай ижил хувь тавилангүй ч түүний замналаар явж мэдэх хэд хэдэн нэр дэвшигч байна. Тодруулбал, хэрэг нь шүүхийн шатанд байгаа, магад эгзэг нь таарвал сонгуулийн өмнө "алх" цохиулж мэдэх хувь заяа Хотын дарга асан Э.Бат-Үүл, ЗГХЭГ-ын дарга асан С.Баярцогт, “Эрдэнэс Оюу Толгой” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал асан Да.Ганболд, "Эрдэнэс Монгол ХХК"-ийн Гүйцэтгэх захирал асан Б.Бямбасайхан нарыг хүлээж байхыг үгүйсгэхгүй.
Эх сурвалжууд ч тэдний дэвших эсэх нь эргэлзээтэй буюу СЕХ буцаана гэх мэдээлэл байна.
Хотын дарга асан Э.Бат-Үүлийг энэ сарын 13-нд шүүхээр хэлэлцэхээр товлосон ч тодорхой шалтгааны улмаас ирэх зургадугаар сарын 8-ны өдөр хүртэл түр хойшилсон. Түүнийг 2002 оны Эрүүгийн хуулийн 150 дугаар зүйлийн 150.2, 263 дугаар зүйлийн 263.2, 148 дугаар зүйлийн 148.2 дахь хэсэг, 2015 оны Эрүүгийн хуулийн 18.6-2.2, 18.6-2.3, 22.1-2, 22.5-1, 22.12-1 дэх хэсэгт зааснаар буруутгаж буй. Ямартай ч сонгуулийн өмнө Э.Бат-Үүлийн хэргийг шүүхээр дэнсэлнэ. Э.Бат-Үүлийн нэр дэвших бол нийслэлээс хэмээн бүгд л таамаглаж байв. Гэвч тэрбээр гэнэт төрсөн нутаг Хэнтийгээ зорьж, Ерөнхий сайд, МАН-ын даргын өөдөөс үзэхээр шийдсэн нь олон хүнийг гайшруулсан. Түүний энэ онцгой шийдвэр магадгүй шүүхтэй нь холбоотой байхыг ч үгүйсгэхгүй. Хэрвээ сонгуулийн өмнө шүүх хурал нь буруугаар эргэвэл МАН-ын дарга баатраас айсан. Үгүй бол ийм нэр зүүхгүйн тулд түүний шүүх хурал удааширч мэдэх юм. Гэхдээ энэ бол зөвхөн таамаг гэдгийг дахин сануулъя.
ЗГХЭГ-ын дарга асан С.Баярцогт, “Эрдэнэс Оюу Толгой” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал асан Да.Ганболд, "Эрдэнэс Монгол ХХК"-ийн Гүйцэтгэх захирал асан Б.Бямбасайхан нарын хувьд албан тушаалын байдлаа урвуулан ашигласан, үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн, мөнгө угаасан буюу Оюутолгой гэрээг байгуулахдаа “Айвенхоу майнз” компанид илт давуу байдал үүсгэсэн гэсэн хэргээр 2017 оноос шалгагдаж, энэ сарын 25-ны өдөр шүүхээр гэм буруутай эсэхээ тогтоолгохоор болоод байна. Мөн л сонгуулийн өмнө хэргийг эцэслэнэ.
Гэхдээ нөхцөл байдал өөрчлөгдөж, шүүх хурлыг сонгууль дуустал хойшлуулах, эсвэл гэм буруугүй нь шүүхээр тогтоогдвол тэдэнд боломж гарна. Харин гэм буруутайг нь шүүх тогтоож, Ерөнхий сайд асан М.Энхсайханыг хэдхэн хоногийн өмнө ялласан шиг алх цохивол тэд "нэр дэвших" эрхээ зөвхөн 2020 оны УИХ-ын сонгуулиар ч хасуулахгүй, ер нь МАХН-ын дарга Н.Энхбаярын замналаар явна.
Ямар хувь тавилан хүлээж буйг энэ сард дараалан өрнөх шүүх хурлуудын ШИЙДВЭР-ээс л харах үлдлээ.
Б.Аз
Эх сурвалж: zaluucom.mn