Засгийн газар түүхэнд байгаагүй том хулгайч, бүлэглэл, баялгийн эзэдтэй тэмцээд их л завгүй байх шиг байна. Ард түмэнтэйгээ гар нийлж байгаад үзэх бололтой юм.
Аа тэгснээ хамт тэмцэх гэж буй ард түмнээсээ алба гувчуур ихээр татах болжээ. Тулаанаар төсөөлбөл жанжин нь цэргүүдийнхээ идэх хоолноос хасаж, зэр зэвсгээс нь хуссанаа хамтдаа байлдъя гэж буйтай адил.
Засаг хулгайтай тэмцэх зуур энэ эдийн засгийн хэдэн үзүүлэлт чинь ард түмнийг цемент дээр нүүрээр нь чирч байна. Яаж чирснийг харуулъя.
2019 онд:
- Инфляц 5%
- Ам.долларын ханш 2,700₮
- Орлого 1.3 сая ₮
2023 онд:
- Инфляц 13%
- Ам.долларын ханш 3,550₮
- Орлого 1.7 сая ₮
Дээрхээс сүүлийн дөрвөн жилд дундаж нэг хүний орлого 30% өсжээ. Гэтэл цалинг нь барьж иддэг төгрөгийн ханш 30% суларчээ. Тэгэхээр ам.доллароор илэрхийлэгдсэн орлого огт өсөөгүй гэсэн үг. Амьдралынхаа дөрвөн жилийг ажиллаж, хичээж, эрүүл мэндээ золих шахуу зүтгэсэн ч амьжиргаа дээшилсэнгүй. Харамсалтай.
Засаг хулгайтай тэмцэж болно оо. Засаг том бүтээн байгуулалтаа ч хийж болно. Гагцхүү үндсэн ажлаа орхигдуулахгүй сайн хийх ёстой. Эдийн засгаа аврах?
- Экспортоо хурдтай өсгөх: Биржээр нүүрс зарж, төмөр замаар тээвэрлэх гэсээр байтал Хятад Оросыг нүүрсээр нь дэмжиж, Австралитай найрамдаад амжлаа. Хятадын эх сурвалжууд Монголын нүүрсний өрсөлдөх чадвар буурч буйг бичээд эхэлжээ. Богино хугацаанд бол машин тээвэр л гарц.
- Уялдаатай төсөв, мөнгөний бодлого барих: Мөнгөний хатуу бодлогоор инфляцаа бууруулж, ханшийг тогтоох гэснээ төсвийн тэлэх бодлогоор(зарлагын 60%-нь импорт болдог) ханшаа өсгөөд байж боломгүй. Эцэст нь бодлогын нөлөө тэг. Хохирогчид нь иргэд, ААН-үүд.
- Татварын дарамтыг нэмэхгүй байх: Эдийн засгийн хүнд үед иргэд, ААН-үүдээ алба, гувчуураар дарлаж, цөхрүүлж боломгүй. Хүний хүч хөдөлмөр, хөлсөөр олсон мөнгөөр төр засаг нь сарнай цэцэг авч, баяр тэмдэглэдэг болох түвшинд дордсон байна.
- Хүн рүүгээ чиглэсэн бодлого хэрэгжүүлэх: Боловсрол, эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын системд шинэчлэлүүд эхлүүлэх гэх мэт
Ер нь яах гэж Монголыг хөгжүүлэх гээд байгаа юм? Монгол хүн эх орондоо амар тайван ажлаа хийгээд амьжиргаа нь дээшлээд жаргалтай л амьдрах нийгмийг бүтээх гээд байгаа биш бил үү?
