С.Билэгтэд холбогдох Эрүүгийн 200872610125 тоот хэрэг: Баянгол дүүргийн Цагдаагийн хэлтэс 2008 онд энэ эмэгтэйг бусдыг залилсан хэргээр шалгаж эхэлжээ. С.Билэгт нэгэн хувийн эмнэлэгт хэвтэн эмчилүүлэхдээ “ОХУ-аас “Кука курортная” оруулж ирнэ. Бизнесийн ашгаасаа өгнө” гэж хэлээд одоо УИХ-д сууж буй гишүүний хамаатан, иргэн Х гэх бүсгүйгээс их хэмжээний доллар залилсан байна. С.Билэгт хохирогч бүсгүйд өөрийгөө “Тагнуулын байгууллагад ажилладаг хурандаа цолтой нэгэн” хэмээн танилцуулсан ба мөнгө авснаасаа хойш сураггүй болсон аж. Ингээд хохирогч цагдаад хандан, С.Билэгттэй “муур, хулгана” болон хөөцөлджээ. С.Билэгт түүнээс авсан мөнгөө эргүүлэн төлсөн эсэх нь тодорхойгүй. Энэхүү хэрэгт С.Билэгт нь Д.Хишгээ, н.Болдбаатар, н.Гантөмөр нартай бүлэглэн иргэн А-г залилсан зэрэг дөрвөн үйлдэл шалгагдаж байсан. Нэр дурдагдсан Д.Хишгээ бол “2011 онд Ноёд констракшн компанийнханд зургаан тэрбум төгрөгийн зээл гаргаж өгнө” хэмээн С.Билэгттэй хөтлөлцөөд явж байсан Д.Наранхишиг. Цагдаагийн байгууллага оргон зайлсан Д.Хишгээг эрэн сурвалжилж байгаа. Харин С.Билэгт хууль сануулсан хаалттай хаалганы цаана Д.Наранхишиг буюу Д.Хишгээг танина гэж мэдүүлэг хэрнээ олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэлд “Д.Наранхишиг гэдэг хүн байхгүй” хэмээн ярьдаг.
С.Билэгтэд холбогдох Эрүүгийн 201301010584 тоот хэрэг. Баянгол дүүргийн Цагдаагийн хэлтэс 2013 оны дөрөвдүгээр сард түүнд “бусдын эд хөрөнгө залилсан” хэрэгт холбогдуулан Эрүүгийн хуулийн 148.3 дугаар зүйл ангиар шалгаж эхэлжээ. Энэ бол Сэндэнхүүгийн Билэгт нь 2011 оны төгсгөл, 2012 оны эхэнд Д.Хишгээтэй нийлэн “зургаан тэрбум төгрөгийн зээл гаргаж өгнө” хэмээн иргэн Д.Батжаргал, Г.Буяндорж нарыг залилж, улмаар “Ноёд констракшн” ХХК-ны 3.6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийг завшсан гэх асуудалд үүсгэсэн хэрэг. Энэ хавар компанийн өмчлөгчдийн маргаан дээд цэгтээ хүрч, 2013 оны зургаадугаар сард Сэлэнгэ аймгийн Сум дундын нэгдүгээр шүүхийн шийдвэрийн дагуу Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрынхан С.Билэгтээс “Ноёд констракшн” компанийн өмчийг хураах, битүүмжлэх ажлыг хийсэн ч УЕП-ын дэргэдэх Мөрдөн байцаах албаны 1107 тоот бичигт “ялагдан” ажлаа зогсоож байв. Компанийн эздийн маргаан ингэж Төрийн, хууль хяналтын байгууллага хоорондын асуудал шиг өрнөсөн байдаг.
Шүүгчид холбогдох Эрүүгийн 201301000192 тоот хэрэг: С.Билэгт 2013 оны долдугаар сард УЕП-ын дэргэдэх Мөрдөн байцаах албанд Сэлэнгэ аймгийн Сум дундын Ерөнхий шүүгч Л.Энхтайван болон зарим шүүгчийг шалгуулах, мөрдөн байцаагч, прокуророос байцаалт авахуулах гомдол өгснөөр энэ хэрэг нээгдсэн түүхтэй. Шүүгч Л.Энхтайван бол 2013 оны нэгдүгээр сард С.Билэгт, Д.Батжаргал, Г.Буяндорж нарын “Ноёд констракшн” компанийг албан ёсны эзэмшигчид нь өгөх тухай үзэглэсэн “Эвлэрлийн гэрээ”-г нотлох баримт болгон С.Билэгтийг уг компанийн захирлын эрх эдлэхгүй байхыг даалгасан 68 тоот захирамж гаргасан хүн. Нийслэлийн ШШГГ энэ захирамжийн дагуу хөрөнгө хураах ажиллагаа явуулж УЕП-ын дэргэдэх Мөрдөн байцаах албаны саадтай тулсан. Хэрэг нээгдэхийн өмнө С.Билэгт Төрийн тусгай хамгаалалттай обьектоос компанийн тамга тэмдэг, гэрчилгээ хулгайлсан. Харин дараа нь “Эвлрэлийн гэрээ”-гээ нууцлан “Г.Буяндорж нь шүүгч болон хуулийнханд авилга өгсөн байж болзошгүй” гэсэн хилс хэрэгт шүүгчдийг гүтгэн, зарим мөрдөн байцаагч, прокурорын хамт шалгуулсан байдаг. Хуулийнхан С.Билэгтийн гомдлоор шүүгчдийг авилга авсан байж болзошгүй хэмээн шалгасан ч мөнөөх “Эвлрэлийн гэрээ” гарч ирсэн тул хэрэг шалгах ажил зогсчээ. Ийнхүү шүүгчид авилгын хэрэгт шалгагдаж, “Ноёд констракшн” компанийн үүсгэн байгуулагчид хөрөнгөө алдаж байх зуур С.Билэгт “шударга иргэн” хэмээн өөрийгөө магтаж, маргаантай байсан “Сэлэнгэ-888” хотхоны байранд захиалга авсаар байж. Мөн энэ компанийн эзэн, захиран зарцуулагч мөн гэдгээ нотлохын тулд “Ноёд констракшн” компанийг Д.Батжаргалаас 2011 онд, заримдаа 2012 онд гэдэг, 540 сая төгрөгөөр, зарим үед 510 сая төгрөгөөр худалдаж авсан” хэмээн зөрүүтэй ярьж эхэлсэн байдаг. “С.Билэгт УЕП-ын дэргэдэх Мөрдөн байцаах албанаас яагаад “Эвлэрлийн гэрээ”-г нуусан юм бэ. Энэ хүн хууль бусаар хөрөнгөжихийн тул хэрэг өндөгдлүүлж, цаг хожсон юм байж болох уу”. Ийм асуулт зайлшгүй гарч ирнэ. Энэ бол анхаарал татсан асуудал мөн.
С.Билэгтэд холбогдох Эрүүгийн 201301041244 тоот хэрэг: Сүхбаатар дүүргийн Цагдаагийн хэлтэс 2013 оны долдугаар сарын 3-нд С.Билэгтэд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 234.2 дугаар зүйл ангиар Эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн. Энэ бол Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын даргын гомдлоор “шийдвэр гүйцэтгэгч Ч.Урангоотой уулзахаар очихдоо Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай Монгол Улсын хуулийн 35 дугаар зүйлд заасны дагуу хураагдсан компанийн гэрчилгээний эх хувийг Шийвэр гүйцэтгэх баримт бичигт хавсаргасан байсныг хулгайлсан” үйлдэлд нь холбогдуулан үүсгэсэн хэрэг. Гэвч хэргийг шалгах ажил зогссон байна. Тухайн үед “Ноёд констракшн” гэх маргаантай аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааг зогсоож, Г.Буяндоржийг ч, С.Билэгтийг ч ялгалгүй шалган, Төрийн тусгай хамгаалалттай байр, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагаас аж ахуйн нэгжийн тамга тэмдэг, гэрчилгээ хулгайлж зүрхэлсэн хэргийг эцэслэн шалгасан бол энэ дуулиан төөрдөг байшин шиг олон хаалгатай болохгүй байж.
С.Билэгтэд холбогдох Эрүүгийн 201301022637 тоот хэрэг: Баянзүрх дүүрэг Цагдаагийн II хэлтэс 2013 оны есдүгээр сард С.Билэгтэд “бусдын эд хөрөнгө залилсан” гэх үндэслэлээр Эрүүгийн хуулийн 148.2 дугаар зүйл ангиар дахин нэг хэрэг нээсэн байна. Тэрээр Сэлэнгэ аймгийн сум дундын Нэгдүгээр шүүх энэ оны гуравдугаар сард 01 тоот захирамж буюу “Ноёд констракшн” компанийн тамга, гэрчилгээ, өмчийг эзэмшигчид нь шилжүүлээгүй учраас энэ хэрэг нээгдсэн.
С.Билэгтэд холбогдох Эрүүгийн 20141800110 тоот хэрэг: Сэлэнгэ аймгийн Цагдаагийн газар 2014 онд “Ноёд констракшн” компанийн захирал С.Билэгт 15 тэрбум төгрөгийн татвараас зайлсхийсэн үйлдлийг шалгахаар энэ хэргийг нээсэн. Өнгөрсөн тавдугаар сараас эхлэн Дүүргийн нэгдүгээр прокурорын газар сэргээн, ЗБГХТГ шалгаж байгаа аж.
Энэ бол Сэндэнхүүгийн Билэгтэд үүсгэсэн Эрүүгийн хэргүүд. Үүнээс гадна Цагдаагийн байгууллагад “Ноёд констракшн” компанийг С.Билэгтэд гэрээгээр шилжүүлсэн Д.Батжаргалд холбогдох цөөнгүй хэргүүд байгаа. Үүнээс гадна Иргэний хэргийн шүүх дээр тэдний дунд үүссэн бага биш тооны маргаан хэлэлцэгдэж байгаа болно.
Д.Батжаргалд холбогдох Эрүүгийн 2015250001059 тоот хэрэг: Энэ оны эхээр Сүхбаатар дүүргийн Цагдаагийн газар С.Билэгтэд анх “Ноёд констракшн” компанийг “Эрх шилжүүлэх гэрээ”-ний дагуу шилжүүлсэн Д.Батжаргалд Эрүүгийн хэрэг үүсгэжээ. Эрүүгийн хуулийн 148.4 дугаар зүйл ангиар нээгдсэн энэ хэрэг С.Билэгтийн гомдлоор үүссэн байна. С.Билэгт 2011 онд “зургаан тэрбум төгрөгийн зээл гаргаж өгнө” хэмээн “Ноёд констракшн” компанийн Зайсан дахь орон сууцнаас хүү Б.Шагдарсүрэндээ таван өрөө байр авч өгсөн гэдэг. Харин С.Билэгт СБД-ийн Цагдаагийн газарт өгсөн өргөдөлдөө “Таван өрөө байрны төлбөрийг Д.Батжаргалд өгсөн байтал Д.Батжаргал нь аваагүй хэмээн намайг гүтгэв” хэмээн бичжээ. Гайхалтай нь С.Билэгт зарим Эрүүгийн хэргийн мөрдөн байцаалт болон Иргэний хэргийн маргаанд “Хүү Б.Шагдарсүрэндээ авч өгсөн таван өрөө байрны 170 сая төгрөгийг би Г.Буяндоржид 85, 85 саяаар хоёр хувааж өгсөн” хэмээн мэдүүлж, зарим хэргээ хаалгаж байж. Гэсэн хэрнээ Д.Батжаргалд энэ асуудлаар Эрүүгийн хэрэг үүсгүүлж буйг түүний хэрэг дахин “өндөглүүлэх” арга нарийн гэмээр. Мөн баримт дурдахад, Эрүүгийн хавтаст хэрэг нээгдэхийн өмнө Д.Батжаргал “Дээрх таван өрөө байрны мөнгийг аваагүй тул С.Билэгтээс гаргуулж өгнө үү” гэсэн гомдлоо Иргэний шүүхэд өгсөн байж. Гэвч хяналтын прокурор Д.Батжаргалд Эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн тул мөнөөх Иргэний хэргийн маргаан зогсчээ. Юутай ч Эрүүгийн хэргийг шалгах явцад С.Билэгт нь 170 сая төгрөгөө Д.Батжаргалд өгсөн гэдгээ нотолж чадаагүй тул Дүүргийн нэгдүгээр прокурорын газар энэ хэргийг хэрэгсэхгүй болгох санал гаргаад байгаа аж.
Д.Батжаргал нарт холбогдох Эрүүгийн 201526020458 тоот хэрэг: Энэ оны дөрөвдүгээр сарын 27-нд Баянгол дүүргийн Цагдаагийн газар Д.Батжаргал нарт С.Билэгтийн гомдлоор шинэ Эрүүгийн хэрэг үүсгэжээ. С.Билэгт “Би тэднээс 52 сая төгрөг авах ёстой ч өгөхгүй байна” гэсэн гомдол гаргасан аж. Ийм хавтаст хэрэг нээгдсэн талаар ахмад З.Наранбаатар энэ сарын 3-нд Д.Батжаргал нарт мэдэгджээ. Хэн нэгэн этгээдэд эрүүгийн хэрэг үүсгэвэл мөрдөн байцаагч, прокурор хуулийн дагуу 72 цагийн дотор холбогдох хүмүүст мэдэгдэн, байцаалт авах ёстой. Гэвч шинээр “өндөглөсөн”, хяналтын прокурор н.Осоржамаагийн хяналт тавьж буй энэ хэрэг ахмад З.Наранбаатарын өрөөнд яагаад 45 хоног саатав гэдэг асуулт бас л сонирхол дагуулж буй. 2008 онд нээгдсэн С.Билэгт болон Д.Хишигт нарын, мөн 2013 онд С.Билэгтэд үүсгэсэн Эрүүгийн хэргийг шалгаж байсан энэ мөрдөн байцаагч 45 хоног дарсан хэргээ танилцуулаад цөөн хонолгүй ЗБГХТГ-т шилжин ажиллахаар явжээ.
Энэ дунд шүүх хурал нь зарлагдсан хэдий ч хэд хэдэн удаа хойшилж буй нэг хэрэг бий. Энэ бол Эрүүгийн 201301010584 болон 201201000026 тоот хэргийг нэгтгэсэн хэрэг. Анх Г.Буяндоржийн гомдлоор С.Билэгтэд бусдын өмч хөрөнгө залилсан асуудлаар үүсгэсэн эдгээр хэргүүд Г.Буяндоржийг мөрдөнд суугаад гарч ирсний дараа Г.Буяндоржийг шалгах хэрэг болж хувирсан. Хавтаст хэрэгт авагдсан баримт болон С.Билэгтийн шүүх хуралд өгсөн мэдүүлгээр С.Билэгт “Ноёд констракшн” компанийг худалдан авснаа нотолж чадахгүйд хүрч, “бүлэглэж бусдыг гүтгэсэн” хэргээр солигдоод буй. Үүнээс гадна Иргэний шүүхэд С.Билэгтийн “Баторос” компанид өгөх учиртай 80 гаруй сая төгрөгийг төлөлгүй “луу унжсан” маргаан, мөн С.Билэгт нь “Сэлэнгэ-888” хотхоны (Таравлин) барилгыг улсын комисст хүлээлгэж өгөхдөө барилга барьсан “Моксу” компанийн нэр дээр өөр компанийн тамга тэмдэг дарж, улсын комиссыг хуурч мэхэлсэн баримтууд байж байх юм.
Хуулийн цоорхойг ашиглан хэргийг ийн өндөгдлүүлж, маргааныг сунжруулах сонирхол хэн нэгэнд байх шиг. Ингэж хардах үндэслэл бий. 2012 оны сүүлчийг хүртэл Р.Оюунцэцэг гэх хуульч “Ноёд констракшн” компанийн өмгөөлөгчөөр ажиллаж байжээ. Харин он солигдож, 2013 онтой нүүр тулахад энэ хуульч С.Билэгтийн өмгөөлөгч болсон байв Үйлчлүүлэгчийнхээ алдаа, оноо бүгдийг мэддэг хуульч “Ноёд констракшн” компанийн маргаанд тод дүр бүтээж буй нь өөрөө анхаарал татах сэдэв мөн. Хуульчийн ёс зүй гээч юм Монголд байдаг юм уу. Ёс зүйн дүрэм гэх баримтад өмгөөлөгчийн урвалтад өгөх шийтгэлийг яаж тусгасан байдаг юм бэ. Юутай ч “Ноёд констракшн” компанийн өмчлөгчийг тогтоох зорилготой хэрэг өндөглөсөөр ийн арван хэдэн хаалгатай, төөрдөг байшин болжээ. Энэхүү нийтлэлээр аалзны тор шиг хэрэн сүлжсэн дээрх хэргийн түүх болон “Би хохирч, Буяндорж хожиж” байгаа гэх С.Билэгтийн яриа хоёрын дунд байх зөрүүг гаргаж харуулахыг зорьсон болно.
Эх сурвалж: ӨДРИЙН СОНИН
