Энэ оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр гэхэд Хөгжлийн банкны тайлан баланс сайжирч, эерэг гарахгүй бол тус банкийг татан буулгах хэмжээнд асуудал үүснэ гэж Сангийн сайд Б.Жавхлан өнгөрсөн долоо хоногт мэдэгдсэн билээ. Тэгэхээр ирэх жилүүдэд Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд хэрэгжих томоохон төслүүдэд шаардлагатай санхүүжилтийг шийдвэрлэхэд, оролцоотой байхаар хүлээгдэж буй Хөгжлийн банкийг үүдээ барих дээр тулгах хэмжээнд эрх баригчид хүргэхгүй болов уу гэсэн өнцөг гарч буй юм.
Хөгжлийн банкны захирал Н.Мандуулын сүүлд өгч буй мэдээллээс үзэхэд, тус банкнаас зээл авсан төрийн өмчит болон хувийн хэвшлийн 12 томоохон зээлдэгчийн асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэх саналыг Сангийн яаманд хүргүүлээд байгаа аж. Тэдгээр зээлдэгчдэд нийт 1.2 их наяд төгрөгийн багц зээлийн асуудал байгаа бөгөөд одоогийн байдлаар 213 тэрбум төгрөгийн эрсдэлийн сан байгуулсан аж. Монголбанкны зүгээс хяналт шалгалт хийхдээ, акт тогтоож, эдгээр 12 зээлдэгчдэд нэмж 721 тэрбум төгрөгийн эрсдэлийн сан байгуулах шаардлагыг ирүүлсэн байдаг. Гэвч Хөгжлийн банкны зүгээс нэмж эрсдэлийн сан байгуулах боломжгүй гэсэн байр суурийг илэрхийлж байгаа юм.
Тодруулбал, Монголбанкнаас 2021 онд Хөгжлийн банканд хийсэн шалгалтаар чанаргүй зээлийн хэмжээ 1.8 их наяд төгрөг болж, нийт зээлийн 57 хувьд хүрсэн байна гэсэн дүгнэлт гарсан байдаг. Түүнчлэн 755.7 тэрбум төгрөгийн эрсдэлийн сан нэмж байгуулах үүргийг Хөгжлийн банканд өгч байв. Гэвч эрсдэлийн санг энэ хэмжээгээр нэмэгдүүлснээр өөрийн хөрөнгө буурч, шаардлага хангахгүй хэмжээнд хүрэхээр байна гэж Хөгжлийн банкны зүгээс тайлбарлаад өнөөдрийг хүрч байна. Тэгэхээр Монголбанкны зүгээс Хөгжлийн банкны үйл ажиллагааны эрсдэлийг бууруулахын тулд Эрсдэлийн сан нэмж байгуул гээд байгаа ч Хөгжлийн банкны тухайд Төв банкны энэхүү шаардлага нь эсрэгээрээ үйл ажиллагааг нь дордуулна гэж тайлбарлаад байгаа нь анхаарал татаж байна.
Тэгэхээр Хөгжлийн банкны 1.2 их наяд төгрөгийн зээлийн багцыг хариуцах ёстой төр, хувийн хэвшлийн 12 зээлдэгчидтэй холбоотойгоор Эрсдэлийн сан нэмж байгуулах шаардлагатай юу, эсвэл үгүй юу гэдэг дээр үүссэн талцсан асуудлыг шийдвэрлэх үүрэг Засгийн газарт оногдож таарч байна. Тиймээс ч Хөгжлийн банкны зүгээс тэдгээр 12 зээлдэгчийн асуудлыг Засгийн газрын түвшинд хэлэлцүүлэхээр Сангийн яаманд саналаа хүргүүлсэн нь ойлгогдож байна.
Цаашид Хөгжлийн банкны үйл ажиллагаа, засаглалыг тогтвортой, нөлөөллөөс ангид байлгах, хариуцлагатай, олон улсын жишигт нийцүүлэхэд шаардлагатай эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх шаардлага бий гэсэн байр суурийг мөн тус банкны зүгээс илэрхийлээд буйг сануулъя.
Ямартай ч энэ оны сүүл гэхэд Хөгжлийн банкны үйл ажиллагаа илүү эрүүлжих нэн шаардлагатай. Учир нь тус банк 2023 оны 10 дугаар сарын 23-нд Евро бондын 500 сая ам.доллар буюу одоогийн ханшаар 1.5 их наяд орчим төгрөгийн төлбөр төлнө. Мөн 2023 оны 12 дугаар сарын 25-нд Самурай бондын 30 тэрбум иений төлбөр буюу одоогийн ханшаар 713 тэрбум төгрөгийн өр төлнө. Үүнээс Самурай бонд нь Засгийн газрын баталгаатай. Хэрвээ Хөгжлийн банк өөрөө төлж чадахгүйд хүрвэл энэ өрийг бүтэн дүнгээр нь Засгийн газар төлнө, энэ хэмжээний дарамт төсөв дээр, татвар төлөгчдийн нуруун дээр ирнэ. Тиймээс ийм эрсдэлтэй тулахгүйн тулд хуримтлагдаж байсан чанаргүй зээлүүдийг энэ оны нэгдүгээр улирлаас маш яаралтай төлүүлэх зайлшгүй шаардлага үүссэн гэдгийг Сангийн сайд хэлж байгаа юм.
Түүнчлэн чанаргүй зээлүүддээ анхаарал тавьж, энэ онд дор хаяж 800-гаад тэрбум төгрөгийн зээл төлүүлж байж эрсдэлийг бууруулна гэж хэлж буй. Тиймээс ч дээр дурдсан 1.2 их наяд төгрөгийн зээлийн багцын эзэд болох 12 зээлдэгчдийн асуудлыг Засгийн газар анхаарах ёстой болж байна.
Tumen.mn
