МУ-ын ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Франц улсын ерөнхийлөгч Эммануэл Макроны урилгаар 2023.10.10-2023.10.14-ны хооронд Бүгд найрамдах Франц улсад төрийн албан ёсны айлчлал хийж байгаа билээ. Энэхүү айлчлалын хамгийн том онцлог хоёр улс ураны салбарт хамтарч ажиллах болсон явдал байлаа. Тиймээс Мон-Атом ТӨК-ны удирдлагаар ажиллаж байсан Э.Галбадралтай айлчлалын хүрээнд ярилцлаа.

-МУ-ын ерөнхийлөгч Франц улсад төрийн дээд хэмжээний албан ёсны айлчлал хийж байна. Энэхүү айлчлалын хамгийн чухал онцлог нь юу вэ?

-Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Франц Улсад хийж буй төрийн айлчлалын хүрээнд Монгол Улсын Засгийн газар болон Францын "Орано майнинг САС" компанийн хооронд хөрөнгө оруулалтын гэрээний төсөл боловсруулах ажлын хэсгийн хэлэлцээний протоколд гарын үсэг зуралцсан юм. Ингэснээр 2023 онд багтааж, Үндсэн гэрээг эцсийн байдлаар байгуулах боломж бүрдэж байна. Үндсэндээ цацрагт идэвхт, ашигт малтмалыг төрөөс барьж байгаа бодлого Монгол улс ураны салбарт маш том дэвшил гарлаа.

-Та Мон-Атом компанид дөрвөн жил гаруй удирдлагаар ажиллаж байх хугацаанд уран олборлох асуудалд хэрхэн анхаарч байсан бэ?

-Намайг Мон-Атом компанид дөрвөн жил гаруй удирдлагаар ажиллах байх хугацаанд ҮАБЗ, засгийн газар, цөмийн энергийн комисс, компанийн удирдлагууд энэхүү төслийг хэрэгжүүлэхэд олон жилийн турш хүч хөдөлмөр, цаг хугацаагаа зарцуулсан ахмад ажилчид ураны салбарыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах тал дээр олон төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэхэд хамтарсан хүмүүсийн хувьд нүд чих дэнсэлсэн сайхан үйл явдал болж байна. Мон-Атом компани бол 2009 онд МУ-ын цацрагт идэвхт ашигт малтмалын бодисын төрөөс барих бодлогыг хариуцдаг том компани болж үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа.

2016 онд Монгол улсын ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж байхад Франц улсад төрийн айлчал хийхдээ энэхүү "Орано майнинг САС" компанийн үйл ажиллагаатай танилцаж хамтын ажиллагааны ойлголцлын зөрүүг арилгаж байсан.

Түүхэндээ 1980-аад хойш ураныг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах хамгийн том хүчин зүйл болсон компани нь 2009 онд Мон-Атом компани байгуулагдаж байлаа. 1990-ээд оны дунд үеэс дэлхийн тэргүүлэх томоохон компани Арива групп монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн.

-А лицензийн онцлогийн талаар яривал

Тус лицензийг намайг Мон-Атом компанийн удирдлага байх үед бидний хичээл зүтгэлээр 2016 онд үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн шийдвэр гарч олгож эхэлсэн байдаг. Энэ нь манай улсын түүхэнд ураныг эдийн засгийн эргэлтэд оруулахад А лиценз буюу ашиглалтын лицензийг авснаараа бахархдаг. Сүүлийн хорин жилд дэлхий дээр олдсон хамгийн том орд газар бол Улаан уул, Зөөвч овоо гэх хоёр газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулахаар хичээн ажиллаж байсан.

Энэ удаагийн Монгол улсын төрийн тэргүүний айлчлал бол цаг үеэ олсон хэрэг болж байна Тиймээс Монгол улсын цөмийн энергийн комисс, Мон-Атом компанийн удирдлага, албан хаагчдад баяр хүргэж Монгол Улсын Засгийн газарт ураны салбар дахь хамтын ажиллагаанд нь амжилт хүсье.

-Ярилцсанд баярлалаа.

Г.Дөл