нийтлэсэн Admin
Манай улсын 2015 оны төсвийн тодотголд Засгийн газрын эх үүсвэрээр болон улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр нийт 789 тэрбум төгрөг гаргахаар төлөвлөсөн. Харин үүний 17.5 тэрбум төгрөгийг нь “Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК АНУ-ын нэг хуулийн фирмээс зөвлөх үйлчилгээ авахдаа зарцуулахаар шийдээд байгаа. Гэвч гадны зөвлөхүүд монголчуудын мөнгийг хамж явчихаад эргэж хардаггүй гэдгийг дарга нар мартсан бололтой. Тэгвэл гашуун ч гэсэн үнэн баримтыг сөхөж харцгаая...
Баримт1
Монголын төмөр зам зүтгүүрээ барьцаалан зөвлөхүүддээ 5.6 сая ам доллар өгчээ
Х.Баттулга сайд байхдаа өөрийнхөө бие хамгаалагчаар ажиллаж байсан Батзаяа гэгч залууг “Монголын төмөр зам” компанийн гүйцэтгэх захирлаар томилж, тэндээс асар их хэмжээний ашиг олж, хууль тогтоомж зөрчиж, дур зоргоороо авирлаж байсан. “Шинэ төмөр зам” төслийн шинээр барих төмөр замын төслийн техник эдийн засгийн үндэслэлийг боловсруулах зөвлөхийг Х.Баттулгын бие хамгаалагч Батзаяа сонгож, Х.Баттулга сайд гэрээг нь батлажээ. “McKinsey and Company”-аар ахлуулсан “BNP Paribas” гэх дэлхийн томоохон банк, “Pillsbury” гээд АНУ-ын хуулийн компани, Монголд бүртгэлтэй “Liberty partners LLC” гэх дөрвөн компанийг зөвлөхөөр авахдаа тэд ямар ч сонгон шалгаруулалт тендер зарлаагүй. Хамгийн гол нь техник эдийн засгийн үндэслэлийг нь боловсруулсан дөрвөн компанийн мөнгийг “Монголын төмөр зам” компани төлөхдөө зээл авч төлжээ. Тэд БНХАУ-аас хөнгөлөлттэй зээлээр авсан 60 сая ам.долларын үнэтэй зүтгүүрүүдээ барьцаанд тавьж “Хаан” банкнаас 5.6 сая ам.долларыг зээлсэн бөгөөд арилжааны банкнаас авсан өндөр хүүтэй зээлийг “МТЗ” компанийн дансанд оруулалгүйгээр 850 мянган долларыг бэлнээр авсан баримт байдаг аж. Ямар ч тендергүйгээр сонгон шалгаруултгүйгээр орж ирсэн Шанхай, Бээжинд байрладаг гэх “McKinsey and Company”-ынхан зөвлөх үйлчилгээ хийснийхээ төлбөрт 3,2 сая ам доллар авчээ. Татвартайгаа нийлээд зөвлөх үйлчилгээний баг гэх энэ дөрвөн компани нийтдээ 5,6 сая ам долларыг авчихаад байгаа юм. Гэвч маш олон хууль дүрэм, ашиг сонирхолын зөрчлийн тухай хуулиа умартаж байж хийлгэсэн ТЭЗҮ нь буруу, алдаа дутагдал ихтэй ажил гүйцэтгэх боломжгүй төсөл болж, дахиад л маргаан дагуулах нь тэр. Үүнээс үүдэн ХААН банкнаас өндөр хүүтэй мөнгө зээлээд 5,6 сая ам долларыг хувийн компаниудад хувааж өгсөн хэрнээ ямар нэг хариуцлага хүлээгээгүй өнгөрсөн гэдгийг мартаж болохгүй.
Баримт2
1.2 тэрбумаар бизнес план хийлгэсэн МИАТ дампуурлын ирмэгт байна
2011 оны 06-р сард Монгол улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж АНУ-д айлчлах үеэр Нэгдсэн улсын худалдаа, хөгжлийн агентлагаас (U.S. Trade & Development Agency) 400.000 ам.долларын буцалтгүй тусламжийн хүрээнд МИАТ компанид бизнес план хийж өгөхөөр тохиролцсон. Гэтэл ЗТБХБ-ынхан улсын төсвөөс 1.2 сая ам.доллар гаргуулан Хонгконгийн Seabury компаниар бизнес план хийлгэж, үргүй зардал гаргасан гэдэг нь Үндэсний аудитийн компанийн дүгнэлтэээр тодорхой болсон. хамгийн харамсалтай нь 1.2 сая ам доллар авч МИАТ-ын бизнес планыг хийсэн гадныхан ч таг чиг болж, өнөөх үнэтэй бизнес плантай МИАТ нь дампуурах дэээрээ тулаад байгаа.
Баримт 3
Дэлхийн хамгийн үнэтэй зөвлөхөөр зөвлүүлээд хамгийн их хямралд өртөв
Тони Блэр – дэлхийн хамгийн үнэтэй зөвлөх гэдгийг гадны сэтгүүлчид хүлээн зөвшөөрдөг. Тэрээр НҮБ-ын Ойрхи Дорнод дахь төлөөлөгчөөр ажиллаж байхдаа PetroSaudi компаниас сард 52 мянган еврогийн цалин авдаг юм гэнэлээ. Тэрээр сүүлийн хоёр жил манай одоогийн Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгт зөвлөж байгаа. Цалин хөлс хэдийг өгдөг нь тодорхой бус. Гэвч дэлхийн хамгийн үнэтэй зөвлөх Ч.Сайханбилэгт хоёр жил зөвлөгөө өгөөд Монголын эдийн засаг хоёр жилийн дотор гэрлийн хурдаар уруудаж, доройтсон гэдгийг л сайн мэдэх улс олон байна.
Баримт4
Өндөр цалинтай өгөөж муутай зөвлөхүүд
Гадаадын зээлээр санхүүжиж буй төслийн хэрэгжилт,үр дүн , зөвлөхийн ажлын цар хүрээ , үр нөлөө багатай байгааг Үндэсний Аудитын шалгалт ч мөн тогтоож өгчээ. Хэдхэн жишээ дурдья:
Хөдөөгийн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг сайжруулах , Эрүүл мэндийн салбарыг хөгжүүлэх 2 дахь шатны
Төсөлд “AUS Health” зөвлөх компаний олон улсын зөвлөхийн нэг сарын цалин 10659-20300 ам .доллар байдаг юм байна. Мөн Сурах бичгийн болон боловсролын менежментийг боловсронгуй болгох Боловсролын салбарыг
Хөгжүүлэх 2 дахь шатны төсөлд Гадаад дотоодын хамтарсан “КЭМБРИДЖ ЭДЮКЭШН, ХОТ СЕРВИС” компаний олон улсын зөвлөхийн цалин 14000-17290 ам.доллар байдаг юм байна.Үүнээс гадна Ядуу болон ажилгүй хүмүүст зориулсан ур чадварын сургалт болон аж ахуй эрхлэлтийг дэмжих Нийгмийн хамгааллын
Хөгжлийн төсөлд “Swedec international AB” “Хот Сервес” ХХК-ний олон улсын зөвлөхийн цалин 12000-17000
ам.доллар байдаг юм байна.
Баримт 5
Дулааны үр ашгийг сайжруулахаар 3.3 сая ам доллар өгчээ
Улаанбаатар хотын дулааны үр ашгийг дээшлүүлэх төслийн гадаад инженер зөвлөх компаниар Дани Германий
хамтарсан “Кови Фахтнер” компани шалгарсан бөгөөд гэрээний дүнг 1.8 сая ам .доллараар байгуулжээ. Төслийн хэрэгжилт Монголын тал санхүүжилтийн хугацаа хоцорч, барилга угсралтын ажил хийх газрын
асуудлыг зүй зохистой шийдэж чадаагүйгээс төслийн үйл ажиллагаа удааширч, гадаад зөвлөх компаний
гэрээг 5 удаа сунгаж, 3,3 сая ам.доллар төлсөн байх юм. Гэвч дулааны үр ашиг сайжирсангүй, нөхцөл байдал хэвээрээ л байна
Баримт 6
Ч.Сайханбилэг 17 тэрбумыг хэнд өгөх гээд байна вэ?
“Эрдэнэс Оюутолгой” компанид Америкийн хуулийн фирмээс 17 тэрбум төгрөгөөр эрх зvйн зөвлөх vйлчилгээ авах болсон гэнэ. Болоо ч үгүй “Өндөг идэхээ оль. Өндзөг ол тансаг хэрэглээ” гэж аард түмнээ зандарч байсан Ерөнхий сайд энэ 17 тэрбумын бараг талыг нь Америхк нөрөт гаргаад өгчихжээ. Уг нь энэ оны төсвийн тодотголд Засгийн газрын эх vvсвэрээр болон улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр нийт 789 тэрбум төгрөг гаргахаар төлөвлөсөн.
Үүнээс нь дээрх 17 тэрбум төгрөгийг АНУ-ын” Painter Law Firm” компаниас хуулийн эрх зvйн зөвлөгөө авахад зориулж төсөвлөсөн байгаа юм.
Монголчуудаас 17 тэрбумыг авах гэж байгаа “Painter Law Firm” гэгч хэн бэ?
Энэ асуулт бүүр ч их сонирхол дагуулна. Энэ компани өмнө нь ч Монголын эрх баригч нараас мөнгө салгаж байжээ. Тус компанийг үүсгэн байгуулагч нь Роберт Пэйнтер, түүний эхнэр Тиана Пэйнтер нар. АНУ-д эмнэлэг, даатгалтай холбоотой асуудлаар голчлон хууль зүйн зөвлөгөө өгдөг тухай сайтад нь дэлгэрэнгүй бичсэн байна. Хамгийн сонирхолтой нв МУ-ын Засгийн газартай 17 тэрбумын гэрээ хийсэн АНУ-ын иргэн өмгөөлөгч Роберт Пэйнтер өөрийн хамтрагч Парри Юьрс нар Монгол Улсын Еронхийлөгчийн өмнөөс Батаарыг авчирах хэрэгт оролцож байжээ.
Эх сурвалж Шударга.мн