Хамгийн хялбар аргаар мөнгө олох аргыг нэрлэ гэвэл иргэд төвөггүйхэн “машин ачих үйлчилгээ” гэж нэрлэдэг болжээ. Өвдөж сандаргасан хүүхдэдээ эм авахаар эмийн сан ород ирэх 2-3 минутын хугацаанд авто машиныг нь “хулгайлах шахуу” ачаад явсан энэ мэт “зөвшөөрөгдсөн луйвар”-ыг хэдий болтол үргэлжлүүлэх вэ Хотын даргаа.
Ард түмний амьдрал ядуу байна. Гэтэл тэднийг магин ачлага нэрээр боловсон аргаар дээрэмдэх байдал үргэлжлсээр. Бүр сүүлдээ булан тохойны цаана нуугдаж байгаад автоманинтай иргэд түр зогсоод эмийн сан ороод ирэх хооронд машиныг нь ачих зэргээр ачлагын комданыхан хэтэрхий улайрчээ. Утас нь байхад залгана гэж огт үгүй шүү дээ. Иргэний машиныг нь ачихад хажууд нь байсан гэрчүүдийн хэлж байгаагар машин ачдаг ажилчид бие биенээ “хурдал хурдал” гэж шавдуулсаар тойрч гүйн зураг авсан болоод бараг 1 минутанд амжуулан ачаад явсан гэнэ.
Тэд машин ачиж буулгахдаа бусдын өмч хөрөнгө болох автомашины дугуйг нь хагалах, гүйпэрийг нь салгах, зураас сэв гаргах асуудал энгийн үзэшдэл мэт болжээ.
Та бүхэн эндээс нэг зүйлийг ажиглан харж болно. Тээврийн хэрэгсэл саатуулах журмын хашаанд эгэл борчуудын машинаар дүүрэн. Тэнд LAND 200, LEXUS 570 нүдний гэм шиг ховорхон үзэгдэнэ. Хэдэн хоногийн өмнө 32-р тойрогт байрлах ачсан машин саатуулдаг журмын хашаанд ганцхан LEXUS -570 байсан боловч төд удалгүй цагдаагийн эрээн машин ирж, тэндээс бууж ирсэн дэд хурандаа цолтой цагдаагийн офицер журмын хашааны ажилтнуудад хандан: “Монгол улсын аварга Балжиннямын автомашиныг ачаад явсан байна, та нар тэнэг юмуу…” гээ загнаад ямар нэгэн төлбөр хураамж төлөлгүйгээр тухайн LEXUS 570-ыг унаад гарахыг харсан гэрч хэлнэ билээ. Ард түмэн мөнгөө төлж, олны танил, нэр алдартай хүмүүс ингээд төлбөр төлөхгүй явах нь шударга хэрэг үү ?
Гэтэл машинаа ачуулсан энгийн иргэд зөөж тээвэрлэсний хөлс 55.0 мянган төгрөг, журмын хашааны хөлсс 5.0 мянган төгрөг, нийт 60.0 мянган төгрөг төлж байж машинаа тус журмын хашаанаас гаргадаг.
Үнэндээ машин тээвэрлэсний хөлс хэмээн хураан авч байгаа 55.0 мянган төгрөг хэрхэн тогтоогдсон, тээвэрлэхэд гарах бодит зардал хэд байдаг, үүнээс хэд нь улсын төсөвт ордог гэдгийг мэргэжлийн байгууллагууд нарийн шалгаж тогтоог хэрэгтэй болов уу. Тиймгүйгээс болж машин ачдаг компаниуд ажилтнуудаа орлогоор нь цалинжуулдаг байдлыг бий болгосноор машин ачихыг “мөнгө олох арга” гэж ойлгох болсон ачлагын ажилтнуудын бусармаг үйлдэл хэрээс хэтэрлээ.
А.Гал
