Зуун жилийн дараа алдаагаа ухаарав

Монгол Улс ардчилсан тогтолцоонд шилжээд 30 гаруй жилийн нүүрийг үзсэн ч хүний эрхийг дээдлэх, түүнийг хууль эрх зүйн хүрээнд нягт авч үзээгүй гэх шүүмжлэлтэй байнга тулгардаг. Тэгвэл улс төрийн ууган хүчний 30 дахь Их хуралд МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалангийн тавьсан илтгэлд “Хүний эрхийг хамгаалах хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах дэвшилтэт бодлого”-ын талаар тодорхой дурдсан байна. Үүгээр ч зогсохгүй урт хугацааны туршид судлан, санал асуулга явуулж Монгол Улсад хүний эрхийг дээдлэх эрх зүйн орчныг сайжруулах зайлшгүй шаардлага байгааг харсан хэрэг. Гэвч МАН өөрөө хүний эрхийг дээдлэх нь бүү хэл олон мянган иргэнээ буудан хороосон гэх нэр зүүдэг. Тиймээс хүний эрхийг дээдлэх тухай ярихаасаа өмнө Монгол Улсын бүх иргэнээс уучлалт гуйх шаардлага байгааг ч иргэд хөндөж эхлэв.

Зуурдын бэрхшээлээ давж чадаагүй ч 120 их наядын мөрөөдөл

Их хурлын үеэр Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Эдийн засгийг эрчимжүүлэх шинэ сэргэлтийн бодлого” сэдвийн дор илтгэл тавьсан. Тэрбээр илтгэлээ “Зууныг эхлүүлэх Зургаан сэргэлт буюу Шинэ сэргэлтийн бодлого” хэмээн нэрлэж, “Боомтын сэргэлт”, “Эрчим хүчний сэргэлт”, “Аж үйлдвэржилтийн сэргэлт”, “Хот хөдөөгийн сэргэлт”, “Ногоон хөгжлийн сэргэлт”, “Төрийн бүтээмжийн сэргэлт” гэсэн зургаан үндсэн сэдвийн дор илтгэл тавьсан. Энэ бүх зүйлийг хэрэгжүүлэхэд 120 их наяд төгрөг хэрэгтэй гэдгийг онцолж байв. Гэтэл өнөөдөр бид зуурдын бэрхшээлээ давж чадахгүй сандарч байна. Цар тахлаас үүдсэн эдийн засгийн хямрал, хил гаалиас үүдсэн өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ, шатахуун түлшний үнийн хөөрөгдөл, барилга орон сууц бусад бүтээн байгуулалтууд бүгд царцсан гээд яах аргагүй гацаанд байна. Дээр нь иргэдийн амьдрал өдрөөс өдөрт ядуурч, цалин тэтгэвэр хаанаа ч хүрэхээ болилоо. Гэтэл Гүйцэтгэх засаглалын маань тэргүүн зуурдын бэрхшээлээ хэрхэн гэтлэхээ мэдэхгүй байж 120 их наяд төгрөгөөр бүтээн байгуулалт хийнэ хэмээн мөрөөдөж суугааг юу гэх вэ. Энэ бол асар их мөнгө. Монгол Улсын зургаан жилийн төсөв шүү дээ. Тэр хэлэхдээ юуны өмнө түүхий эдээ боловсруулж, нэмүү өртөг шингээх үйлдвэрүүдийг байгуулах, Тавантолгойн нүүрс баяжуулах үйлдвэр, Алтанширээ аж үйлдвэрийн парк, Эрдэнэтийн зэсийн баяжмал хайлуулах үйдлвэр, Дарханы арьс шир боловсруулах цогцолбор, Дархан, Сэлэнгийн бүсийн гангийн үйлдвэр, Ховдын Агро болон үйлдвэрлэл технологийн парк, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр зэрэг бүтээн байгуулалтыг тус тус байгуулж дуусгана гэдгийг онцолсон. Ийнхүү Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн илтгэлд дурдсанаар найман үйлдвэр байгуулах мөрөөдөлтэй байгаагаа намынхаа Их хурал дээр “халав”.

Авлигачид цуглачихаад авлигчдад хариуцлага тооцно гэв

Энэ үеэр тус намын генсек намаас сонгогдон ажиллаж байгаа албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцдог, хэрвээ гэмт хэрэг үйлдсэн бол улс төрийн дэмжлэг үзүүлэхгүй байх, намын анхан ба дунд шатны гишүүдийнхээ санаа бодлыг намын бодлогодоо тусгадаг байх, эрх чөлөө, шударга ёс, эв санааны нэгдлийн үнэт зүйлээ түгээн дэлгэрүүлэх, нийгмийн бүлгүүдийн эрх ашгийг илэрхийлэн хамгаалах, нээлттэй, ил тод нам байх чиглэлээр шинэчлэлийг хийж эхэлснээ дуулгасан. Гэтэл МАН-ын Их хуралд цөөнгүй авлига албан тушаалын гэмт хэрэгтнүүд мөр зэрэгцэн сууж байгааг уншигч та ч харсан байх. Тухайлбал, авлигын хэргээр ял шийтгүүлж байсан Н.Энхбаяр, З.Баянсэлэнгэ, Д.Хаянхярваа гээд олон хүнийг дурдаж болно.

Дүрэм өөрчиллөө ч цүнх баригчдаар л хүрээлүүлнэ

Их хуралд өрнөсөн бас нэгэн мөрөөдөл нь намынхаа үзэл баримтлал, хөтөлбөрөө шинэчлэн найруулж, намаас дэвшүүлж буй томоохон дэвшилтэт бодлогыг дагалдан намын амьдралын хэм хэмжээг зохицуулдаг дүрэмд нэмэлт өөрчлөлт хийхээр бэлтгэснээ дуулгасан. Үүнд МАН-ын дүрэмд цахим шилжилтийг эрчимжүүлэх, намын анхан шатны байгууллагын чадамжийг нэмэгдүүлэх, намын хүний нөөцийн бодлогыг чадахуйн зарчмаар боловсронгуй болгох, сонгогдож томилогдсон албан тушаалтны сахилга хариуцлага, ёс зүйн хэм хэмжээг чангатгах, аливаа гэмт хэрэгт холбогдсон, тэр дундаа авилга албан тушаалын гэмт хэрэгт холбогдсон намын гишүүдэд улс төрийн дэмжлэг үзүүлдэггүй байх заалтыг дүрэмд тус тус оруулахаар тусгажээ. МАН түүхэндээ цүнх баригчдаар хүрээлүүлж олон мянган гишүүд дэмжигчдээ хөсөр хаяж ирсэн түүхтэй учраас энэ бугшсан зүйлийг зөвхөн дүрмээр өөрчлөх ямар ч аргагүй юм. Өрнөж буй Их хурал ч цүнх баригчид дүүрэн Бага хурлын гишүүн болохоор давшиж явна. Тэд аанай л цүнхний эзнээ чимээгүйхэн дагаж Бага хуралд орчих санаатай байгаагаас Ховд аймгийн Зэрэг сумаас ирсэн үнэнч гишүүн Бага хуралд багтахгүй нь ойлгомжтой харагдана лээ.

Tumen.mn