Төсвийн мөнгөөр худалдан авалт хийхдээ тендер буюу сонгон шалгаруулалтаар нээлттэй ил тод байдлаар явуулах нь авлига, хулгай гаргахгүй байх нөхцлийг бүрдүүлэгч гол хүчин зүйл. Тиймдээ ч төрийн болон орон нутгийн хөрөнгөөр бараа ажил үйлчилгээ худалдан авах ажлыг зохион байгуулахдаа сонгон шалгаруулж байхаар хуульчилсан байдаг. Гэтэл одоо энэ зүйлээс ухарсан алхмыг Нийслэлийн удирдлагууд, Хот хариуцсан сайд, Засгийн газар хийх гэж байна.

Тодруулж хэлбэл, “Нийслэл Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах тухай” хуулийн төслийг Хотын дарга Х.Нямбаатар боловсруулснаа өнгөрсөн сарын 18-ны өдөр танилцуулсан. Улмаар аравдугаар сарын 31-ний өдөр Монгол улсын сайд, Нийслэл Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хорооны дарга Б.Дэлгэрсайхан, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгалан нар УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт өргөн барьж, одоо УИХ-аар энэ хуулийн төсөл хэлэлцэгдэх шатандаа яваа.

Уг хуулийн төслийг дагалдан нийт 27 хуульд өөрчлөлт орохоор болсон. Дагалдах хуулиудын нэг нь “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль”.

Өөрөөр хэлбэл Нийслэл “хот тохижилт, автозам, халаалт, цэвэр усны шугамын ажил, үерийн далан сувгийн ажил, тэдгээрийн засвар арчилгаа, хог хаягдалтай холбоотой ажлууд, машин техник, тоног төхөөрөмж” нийслэлийн дийлэнх худалдан авах ажиллагааг сонгон шалгаруулалт явуулалгүйгээр шууд гэрээ байгуулан худалдаж авдаг болохоор зэхэж байна.

Авлига, хулгайг цэцэглүүлэх энэ заалтаа Хот хариуцсан сайд Б.Дэлгэрсайхан “яагаад энэ худалдан авалтуудыг шууд авдаг болохоор оруулж ирж байгаа вэ гэвэл халаалтын шугам, үерийн далан гэнэт задрахад бид тендер хүлээгээд сууж байх боломжгүй. Өргөн мэдүүлээд буй “Нийслэл Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах тухай” хуулийнхаа бэлтгэл ажил болгож, зайлшгүй худалдан авах ажлууд байгаа учраас нэг удаадаа оруулж ирж байгаа юм. Жишээ нь цасны машингүй гараараа давс цацаад ичгэвтэр байна. Ид хүйтэнд тендер зарлаад хүлээх юм бол хугацаа алга. Автобус худалдан авах гээд тендерээ хүлээгээд байж байна” гэж өчигдөр Байнгын хорооны хуралдаан дээр хаацайллаа.

Түүний энэ үг бол төр, ялангуяа Нийслэл хот ямарч бэлтгэл, төлөвлөгөөгүй ажиллаж ирсэнийг илэрхийлэв. Төр өөрсдийн алдаа дутагдалтай ажлаараа түрий барьж, хуулинд өөрчлөлт оруулж, авлига, хулгай цэцэглэх үүдийг нээх гэж байгаа үйлдэл гэдэг нь тодорхой.

Энэ асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Ц.Сандаг-Очир ингэж ярив.

“Нэг ажлыг хийх гэж нөгөө мөрдөгдөж байгаа хуулийг зөрчих гэж байна. Та бүхний өргөн барьсан хууль буюу “ТБОНӨХБАҮХА”-д өнгөрсөн хаврын чуулганаар 6-р сард нэмэлт өөрчлөлт орсон. Гол үзэл санаа нь Тендерийн хуулийг хялбаршуулах, цахимжуулах, хүний оролцоог багасгах, ил тод болгох чиглэлээр хийгдсэн. Энэ өөрчлөлт ирэх оны 1-нээс хэрэгжинэ. Өмнөх өөрчлөлт нь хэрэгжиж эхлээгүй байхад дахиад өөрчлөлт хийх гэж байна. Нийслэл барах бүх худалдан авалтаа тендергүйгээр хийхээр оруулж ирж байгаа нь арай хэтэрхий байна. Өнгөрсөн хавар хэд хэдэн сайд өөрсдийн ажлаа явуулахын тулд энэ хууль руу санаархаж байсан. Гэтэл одоо Нийслэлийнхэн зүтгэж байна. Үер ус, зуд турхан гээд цаг үеийн шинжтэй ажлууд Онцгой байдлынхаа хуулиар тухайн төсвийн ерөнхийлөн захирагч нь шууд гаргаад явах эрх нь байгаа. Энэ “төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа ажил үйлчилгээ авах” хууль бол өөр. Эрх бүхий албан тушаалтнуудыг шоронд орохоос урьдчилан сэргийлж байгаа хууль шүү. Ингэж болохгүй” гэв.