Орон нутагт цас зудын байдал хүндэрсэн төдийгүй Цаг уур, орчны газрын мэдээллээс харахад цаашид хүндрэх төлөвтэйг анхааруулсан. Хамгийн сүүлийн үеийн мэдээллээр 11 аймгийн 40 сум цагаан зудын, 11 аймгийн 48 сум цагаанаар зудархуу нөхцөлд байгааг дуулгасан. Одоо л боломж болоцоогоороо малчдадаа туслах хэрэгтэй байна.
Юуны өмнө иргэдийнхээ цахилгаан, эрчим хүчний төлбөрт 800 тэрбум төгрөг гаргаад өгчихдөг “Эрдэнэт” үйлдвэр бага ч атугай гараа сунгах шаардлагатай. Жилдээ их наядаар тооцогдох ашиг олж, иргэддээ сонгууль угтан ногдол ашиг өгөх гэж байгаа “Эрдэнэс Тавантолгой” компани ч малчдад туслах хэрэгтэй.
Зөвхөн төрийн өмчит компаниуд гэхгүй нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хувийн хэвшлийнхэн ч тусламж дэмжлэгийн гараа сунгаач ээ. Шатахуун импортлогч УИХ-ын гишүүн Ц.Анандбазарын “Сод Монгол”, УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөрийн “Тэс петролиум” гээд дурдаад байвал олон шатахуунчид бий. Тэд иргэддээ шатахуун зарж ихээхэн ашиг олдог гэдэгтэй хэн ч маргахгүй. Тиймээс энэ ашгийнхаа өчүүхэн хэсгээс илүүчлэхэд л болно.
Үүнээс гадна Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ж.Ганбаатарын “Оргил”, Хүнс хөдөө аж ахуйн хөнгөн үйлдвэрийн сайд Х.Болорчулууны “Дорнод гурил” гэх мэт ашигтай ажилладаг аж ахуйн нэгжүүд олон бий. Эдгээр нөхдүүд бодлогын хэмжээнд малчдаа дэмжиж чадахгүй юм бол ядахад цаг хүндэрсэн үед өөрийн хамаарал бүхий аж ахуйн нэгжээсээ тусламж дэмжлэг үзүүлээч ээ. Монгол Улсад ашиг орлогоороо тэргүүлэгч компани АПУ яагаад малчдадаа тусалж болохгүй гэж. Болох болохгүй спирт зарж, ард түмнээ хордуулан олдог мөнгөнөөс өчүүхэн хувийг өгөхөд болохгүй зүйл алга.
Хамгийн том асуудал нь нийт малчдын 39.4 хувь нь зээлтэй байна. Малчид, малын хувьд хамгийн хүнд хэцүү улирал бол хаврын урт хахирган өдрүүд байдаг. Өвлөө ч давж амжаагүй туйлдсан мал, зүдэрсэн малчид хаврын хахир цагийг яаж давах вэ. Малчны зээлтэй байгаа 100 гаруй мянган малчны зээлийн баталгаа болсон мал сүрэг үхэж үрэгдэж байна. Үүнийг хэрхэн аварч малчдаа амьжиргаатай нь үлдээх вэ гэдэг асуудал бий. Хэрвээ тэдэнд одоо туслахгүй бол амьжиргааны эх үүсвэрээ алдаж эхэлсэн.
Сүүлийн 14 хоногт Монгол Улсын хэмжээнд 2500 толгой мал хорогдсон мэдээлэл бий. Энэ бол бага тоо биш. Цаг яагаа ч үгүй байна. Тэгэхээр банкинд зээлтэй малчдынхаа амьжиргааны эх үүсвэрийг авч үлдэх нь юу юунаас чухал байна. Эс тэгвэл тэд мал сүргээ алдаад зогсохгүй банкинд зээлтэй үлдэх гээд байна.
Tumen.mn