Л.Оюун-Эрдэнийн удирдаж буй Засгийн газар гурван жилийн өмнө буюу 2021 оны долоодугаар сарын 16-ны өдрийн хуралдаанаараа Авлигын эсрэг Ажлын хэсэг байгуулж байв. Өдгөө хотын захирагчаар ажиллаж буй Х.Нямбаатар тухайн үед Ажлын хэсгийг ахалж, Монгол Улсаа "Авлигын төсөөллийн индекс" жагсаалтад хоёр жилийн хугацаанд хоёр оронтой тоо буюу 100-гаас доош оронтой тоонд оруулна гэсэн том зорилт танилцуулж байлаа.
Харамсалтай нь, Засгийн газар энэхүү зорилтоо өнгөрсөн хугацаанд биелүүлж дийлээгүйгээр барахгүй "Авлигын төсөөллийн индекс" жагсаалтад 10 байр ухарчихаад буй нь бодит үнэн юм. Хэдийгээр авлигатай тэмцэнэ гэдэг амар эд боловч арай ч ийм баримжаагүй, поп амлалт өгч ард иргэдийнхээ тархиар наадаад байж болохгүй л дээ. Засгийн газар ийм том амлалт өгч байх үед Монгол Улс Транспэрэнси Интернэшнл олон улсын байгууллагын гаргадаг "Авлигын төсөөллийн индекс"-ээр 180 улсаас 111 дүгээрт жагсаж байлаа. Харин 2023 оны нэгдүгээр сарын 31-нд Транспэрэнси Интернэшнлээс танилцуулсан "Авлигын төсөөллийн индекс 2022" шинэчилсэн жагсаалтад Монгол Улс 33 оноотойгоор 180 улс орноос 116 дугаар байрт эрэмбэлэгдсэн юм. Том зорилт тавьсан 2021 оныхоос таван байраар ийнхүү ухарсан нь авлигын эсрэг гэх Засгийн газрын "тэмцэл" бодит байдал дээр мохоо байгааг илтгэсэн юм. Засгийн газар ч үнэндээ ийм барагтайхан шиг дүн тавиулахаа мэдэж байсан нь 2023 оны нэгдүгээр сард Авлигын эсрэг шинэ Ажлын хэсэг байгуулснаас нь харагддаг.
Шинэ Ажлын хэсгийг Хууль зүй, дотоод хэргийн дэд сайд Б.Солонгоо ахалж, Авлигатай тэмцэх газрын дэд дарга Г.Азжаргал, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн дэд сайд М.Ганхүлэг, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дэд дарга бөгөөд Засгийн газрын хяналт хэрэгжүүлэх газрын дарга Б.Баасандорж, Ерөнхий сайдын зөвлөх Ч.Болортуяа, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газрын дарга Т.Ганзул, Тагнуулын ерөнхий газрын дэд дарга С.Хүрэлчулуун, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамны Геологийн бодлогын газрын дарга Б.Уянга, Цагдаагийн ерөнхий газрын Эрүүгийн цагдаагийн албаны дарга, цагдаагийн хурандаа Т.Сүхболд, Шинэ сэргэлтийн бодлогын “Хурдасгуур” төвийн гүйцэтгэх захирал Б.Дөлгөөн нар гишүүдээр нь томилогдож ажиллахаар болсон юм.
Улмаар Авлигатай тэмцэх ажлыг хэрэгжүүлэх санал, дүгнэлт боловсруулах шинэ Ажлын хэсэг байгуулснаас 14 хоногийн дараа буюу хоёрдугаар сарын 8-нд Авлигатай тэмцэх 5Ш ажиллагааны талаар танилцуулсан юм. 5Ш ажиллагаа нь Шүгэл, Шүүр, Шилжүүлэн авах ажиллагаа, Шил ажиллагаанаас бүрдэнэ гэж зарласан. Энэ хүрээндээ зарим ажлуудыг хийсэн ч хэрэг дээрээ бодит өөрчлөлт гаргаж дийлээгүй нь Транспэрэнси Интернэшнл олон улсын байгууллагаас энэ 2024 оны нэгдүгээр сарын 30-ны өдөр танилцуулсан "Авлигын төсөөллийн индекс 2023" жагсаалтад дэлхийн 180 орноос 121 дүгээрт жагсаж, өмнөх онтой харьцуулахад 5 байраар ухарснаас тодорхой харагдаж байгаа юм.
Тодруулбал: Доминикан, Египет, Замби, Алжир, Украин манай улсыг гүйцэж түрүүлсэн. Авлигын төсөөллийн индекс нь 0-100 онооны системээр улс орнуудыг үнэлдэг. 0-д дөхөх тусам авлига их, 100-д дөхөх тусам авлига бага байгааг илтгэдэг байна. Манай улсын тухайд 2022, 2023 оны индекс тооцоход тус тус 33 оноо авсан байгаа юм. Монгол Улс 2018 онд 37, 2019 онд 35 оноотой байсан бол 2020, 2021 онд тус тус 35 оноотой байсан. Харин 2022 онд 33 оноо болж буурсан бол 2023 онд 33 оноо хэвээрээ дүгнэгдсэн ч эрэмбийн хувьд 180 орноос 121-т орж, таван байраар ухарсан. Жагсаалтаас үзэхэд, ардчилсан орнуудын авлигын төсөөллийн индексийн оноо 73 байхад, гажуудсан ардчилалтай орнуудынх 48 бол 33 оноог ардчилсан биш орнууд авсан байгаа юм. Тэгэхээр азийн цээжин дэх ардчиллын баянбүрд гэгддэг Монгол Улс авлигын нөхцөл байдлаар ямархуу байгаа нь, авлигын эсрэг төр засгийн тэмцэл ямар мохоо байгаа нь эндээс тов тодорхой харагдаж байна.
Tumen.mn
