Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын Алматы хотын Алмалинск дүүргийн шүүхээр, тус улсын Эрүүгийн хуулийн 259 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсгийн “а”, “в”, 250 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар 19, 17 жилийн хорих ялаар тус тус шийтгэгдсэн манай улсын хоёр ялтаныг шилжүүлж авчирсан. Тэд Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын Алматы хотын Алматы мужийн ЛА-155/8, ЛА-155/4 хорих ангид ял эдэлж байсан юм. Б.Билгүүн, С.Оюунзаяа нар нь хар тамхины хэрэгт холбогдон ийн яллуулсан байдаг. Тэгвэл тэд эх орондоо ирээд ялаа хөнгөрүүлжээ. Тодруулбал, 19 жилийн ял авсан Б.Билгүүн гэх залуу, түүний эхнэр болох 17 жилийн ялтай С.Оюунзаяа нарын ялыг 15 жил болгож бууруулжээ.
Учир нь манай улсад хар тамхи хадгалж, борлуулсан гэх зүйл заалтын хамгийн дээд хэмжээ 15 жил байдаг юм. Тиймээс тухайн ял эдэлж байгаа газрынхаа хуулыг дагадаг журмын үндсэн дээр тэднийг ялыг ийн хөнгөрүүлжээ.
Энэ мэт чанга хуультай газруудаас өөрийн улсын ялтанг шилжүүлэн авчирсанаар тэдний ялын хэмжээг манай улсын хуулинд заасны дагуу бууруулах боломжтой байдаг аж.
Мөн олны анхаарлыг татаад байгаа Л.Байгальмаагийн тухайд энэ асуудал хэрхэн шийдэгдэх бол гэсэн хүмүүс байгаа юм. Тэгвэл Л.Байгальмаагийн хувьд 2009 онд Малайзаас Хятад руу 204 грамм герион тээвэрлэж улсын хил рүү нэвтрэхийг завдан баригдаж тус улсын шүүхээс бүх насаараа хоригдох ял сонссон юм.
Улмаар Монголын талаас өнгөрсөн хугацаанд Л.Байгальмаагийн эрүүл мэндийн байдлыг нь харгалзан үзэж бүх насаараа хоригдох ялыг нь хөнгөрүүлж өгөх хүсэлтийг Хятадын талд удаа дараа тавьсны дүнд тус улсын шүүхээс Л.Байгальмаагийн ялыг 19.6 жил болгож хөнгөрүүлээд байгаа билээ. Ийм тохиолдолд ялын хэмжээ буурахгүй бололтой.
Манай улс хэд хэдэн газруудтай “Ялтан шилжүүлэх тухай гэрээ” байгуулаад байгаа. Ингэснээр хоёр улсын нутаг дэвсгэрт ял эдэлж буй өөрсдийн иргэдийг эх орондоо авчрах, эх оронд нь нийгэмшүүлэх, гэр бүл, ах дүү, садан төрөл нь эргэлтээр ойрхон уулзах боломжийг бүрдүүлэх чухал ач холбогдолтой болж байгаа юм.
Гэхдээ зарим тохиолдолд манай иргэд тэндээ ял эдлэх сонирхолтой байгаагаа илэрхийлдэг. Тухайлбал, Хонконг, Макаод ял эдэлж байгаа хүмүүс ийм сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн тохиолдлууд байдгийг албаныхан онцолсон. Тэдгээр хүмүүсийн хувьд шоронгийн нөхцөл байдал нь манайхаас дээр учраас тэндээ эдлэх сонирхолтой байдаг байж магадгүй аж. Мөн ялаа эдэлж гарчихаад тэндээ ажиллаж амьдрах хүсэлтэй богино хэмжээний ялтай хүмүүс ч байдаг гэнэ.
