Удахгүй анхны бие даасан тоглолтоо хийх гэж байгаа хип хоп урлагийн ертөнцөд өөрийн имиж, төрхөөрөө танигдсан нэгэн бүсгүйг зочноор урилаа. Тэрээр манай цөөн хэдэн эмэгтэй рэппэрийн нэг юм.

-Уншигчдад өөрийгөө товч танилцуулах уу?

-Намайг Б.Дуламсүрэн гэдэг. Урлагийн нэр маань Женни. Би нийслэл хотдоо төрж өссөн. Ерөнхий боловсролын 45-р сургуульд хүмүүжсэн. Сагсан бөмбөгт хорхойтой. Арван жил болон их сургуулийнхаа шигшээд байлаа.

-Урлагт хэзээнээс хөл тавив? Яагаад заавал рэп, хип хоп урсгалыг сонгож дуулах болов?

-Яг дуулж эхэлсэн гэвэл 2000 онд би өөрийн бичсэн “Сонгууль” гэдэг дуугаа ангийнхаа н.Отгонбилэгтэй хамтарч дуулсан. Рэп, хип хопд нэлээд эртнээс дурласан. Яагаад энэ урсгалыг сонгож сонсдог вэ гэхээр би хип хопоос эрх чөлөөг мэдэрч, рэп дуугаар дамжуулж хэлэх гэсэн бүхнээ хэлж чаддаг болохоор энэ урлагтаа хайртай.

-Миний ойлголтоор хип хоп гэдэг нийгмийн болж бүтэхгүй зүйлийг шүүмжилдэг онцлогтой. Тэгэхээр чиний дуугаараа хэлэхийг хүсдэг зүйл юу вэ?

-Би нийгмийн заавал болж бүтэхгүй зүйлийг дуулдаггүй. Зүгээр нийгэмд болж байгаа хар бараан, бас гэрэл гэгээтэй бүхнийг хослуулж дуулдаг. Анх бол нийгэмд их шүүмжлэлтэй ханддаг байлаа. Одоо ер нь гараад нэг бухимдах 1000 шалтгаан байхад заавал тэрийг хүмүүс мэдсээр байхад дээрээс нь дарамталж байгаа юм шиг муу муухайг дандаа дуулаад дэмий юм байна гэж бодсон. Тэгээд харин гарах гарц, бусдад итгэл урам зориг, ухаарал өгөх үг бичихийг хичээх болсон юм.

-Чамайг улс төр хэр оролдож байна? Ер нь хэр улстөрждөг вэ?

-Би улстөржих дургүй. Багадаа бол хэн хэн гэдэг гишүүд байдаг, төрийн өндөрлөгүүдээ бүгдийг нь мэддэг байлаа. Одоо тоохоо байсан даа. Ер нь хүн амьдралаа 76 хүнд даатгачихаад л энэ хэцүү байна, тэр хэцүү байна гээд хүний өмнөөс амьдарч байгаа юм шиг байх хэрэггүй байх. Тэр хүмүүс угаасаа юм хийж чадахгүй байгаа бол өөрөө өөрийнхөө төлөө амьдрах хэрэгтэй гэж боддог. Бидэнд ч гэсэн улсынхаа төлөө хийх энгийн хэрнээ олон зүйл бий шүү дээ. Жишээ нь хогоо хаяхгүй, хүнийг хүндэлж, хайрлаж, хоорондоо эвтэй найртай байж, таних танихгүй нь хамаагүй бие биедээ дэм болоод байвал Монгол шиг эрх чөлөөт оронд юу ч хийж болно гэж боддог.

-Бие даасан болон хамтарсан хэчнээн уран бүтээлтэй вэ?

-Ер нь бол тоогоо алдсан. Заримдаа өөрийнхөө мартагдсан дууг санамсаргүй сонсоод “энэ чинь нээрэн ийм дуу байдаг билүү” гэж боддог /инээв/. Яагаад гэвэл олон хүмүүстэй нэлээд тооны уран бүтээл дээр хамтарсан байгаа. Зарим нь олны чихэнд хүрсэн, зарим нь хав дарагдаад үлдсэн байдаг. Харин ганцаарчилсан дуу гэвэл 10 гаруй бүтээл бий.

-Хип хопыг манайд ерөнхийдөө нэлээд залуу үеийнхэн сонсдог. Харин бусад улс орны хувьд ямар байдаг юм бол?

-Улс орон бүрт ондоо байх. Монголын хувьд намайг хүүхэд байхад хип хоп анх дэлгэрсэн. Тэр үед ах нар дуу хийдэг байсан. Одоо тэд нар болон тэдний үеийнхэн 40 орчим насны хүмүүс байгаа. Тийм болохоор Монголд одоо дунд эргэм насныхны хүрээлэл рэп, хип хопыг сонсож, дуулж байна. Тэгэхээр тухайн оронд хип хоп хэзээнээс дэлгэрсэн, хэрхэн яаж хөгжсөн, нийгэм нь яаж хүлээж авдагаас л шалтгаалдаг байх.

-Учиргүй хайр дуулаад л байдаг хип хоп гэж өөрсдийгөө нэрийдэх хамтлаг, дуучид цөөнгүй бий. Тэгвэл энэ хип хоп мөн үү?

-Урлагийн энэ урсгалд хайр дуулж болохгүй гэсэн дүрэм байхгүй л дээ. Гэхдээ би бодохдоо зарим хүмүүс хип хопыг буруу зэвсэг болгон ашиглаад байх шиг. Мөнгө, нэр хүнд олох, олны танил болох арга болгон массыг хамрахын тулд л хайрын дуу хийгээд, поп дахилт хийгээд л, дуу нь хит болоод л, тэгээд л од /инээв/.

-Одоо хоёулаа Женнигийн тухай ярилцъя. Б.Дуламсүрэн буюу Женни гэж хэн бэ? Урлагт хөл тавихад нь ар гэрийнхэн чинь хэр нөлөөлдөг вэ? Танайхнаас урлагийн хүн бий юу?

-Би багаасаа биеэ дааж өссөн, айлын ганц, зөв гэснээ хийдэг нэгэн. Тэрийг ч гэрийнхэн маань мэддэг болохоор надад юм хэлдэггүй. Харин ч өдий болтол ойлгож, дэмждэг, миний төлөө гэдэг эмээ, ээждээ маш их баярлаж явдаг. Эмээ маань Ногоон бөмбөгөр гэж байх үеийн ардын дуучин А.Соном гэж хүн бий. Одоо ч дуулдаг. Харин миний ааш зангийн хувьд намайг хүмүүс эршүүд гэдэг юм. Харин би өөрийгөө бодохдоо шаль шаль гэсэн эрчүүдээс дээр эр хүн шиг, хайр гаргаж чаддаггүй эмэгтэй хүний хажууд бас эмэгтэй хүн гэж боддог доо. Зөөлөндөө зөөлөн хатуудаа хатуу.

-Монголд ер нь эмэгтэй рэппэр хэд байгаа вэ? Хүмүүс А.Дөлгөөнийг их сайн мэдэх юм. Харин өөр бусдыг нь танидаггүй. Чи А.Дөлгөөний өрсөлдөгч байж чадах уу? Ер нь чиний өрсөлдөгч хэн байж болох вэ?

-Би яг тэд гэж хэлж чадахгүй. Гэхдээ рэп хийдэг маш олон охидыг мэднэ. Яг олны танил болсон гэвэл хэлж мэдэхгүй ч зөндөө байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Харин А.Дөлгөөний хувьд тэр миний өрсөлдөгч байж чадах уу гэж л хэлье. Бид бие биенээ танина. Universe best songs-т орж байх үед нь санамсаргүй байдлаар караокед танилцсан юм. Тэгээд намайг хүндэлж сонсдог байснаа хэлсэн, би ч бас түүнд амжилт хүсч байсан. Тэр үед би А.Дөлгөөнөөр маш их бахархсан. Universe best songs-т эмэгтэй байтугай эрэгтэй хүүхдүүд ч хип хопоор дээшээ гарч чадаагүй байхад тэр охин чадсан. Харин өрсөлдөгчийн тухайд би л өөрийнхөө өрсөлдөгч.

-Чиний онцлог буюу бусдаас ялгарах давуу тал чинь юу вэ? Хүндэлдэг уран бүтээлч?

-Би өөрийгөө магтаж чаддагүй юм. Гэхдээ би Монголд төрж, эх хүн болж, өөрийнхөөрөө амьдарч чадаж байгаадаа баярладаг. Дайн ба Энх хамтлагт байсан талийгаач Энхтайван буюу ЭМСИТ ахынхаа бүтээгдэхүүн болсныхоо ачаар Монголынхоо нэрийг гаргаж Франц, Герман, АНУ, Хятадад фестивалиар хип хоп жанраар дуулж явж байгаа минь миний бахархал юм даа.

-Анхны бие даасан тоглолтоо хийх сурагтай байсан. Тоглолтынхоо талаар товч ярих уу?

-Би Австралийн “Mongolian bling” гэдэг баримтат кинонд Gee, Quiza нарын хамт гардаг юм. Тэр кино 2013 онд дэлхийн 20 гаруй оронд нээлтээ хийсэн юм билээ. Киног маань үзсэн хүмүүсээс санал их ирдэг. Нэгдүгээр сард Хавайгаас ирсэн Кахи гэдэг хүн надад тоглолтыг минь хийх саналыг тавьсан. Би өөрийн гэсэн ганц ч клипгүй, цомгоо гаргаагүй хүн чинь тоглолтын талаар бүр зүүдлээ ч үгүй байлаа. Гэхдээ түүний саналыг би дуртайяа хүлээж авсан. Ингэхдээ би түүнд өөрийнхөө нөхцөл байдлын талаар урьдчилан анхааруулж хэлсэн байгаа. Тоглолтынхоо товыг тун удахгүй зарлана. Түр хойшлогдсон байгаа. Энд онцолж хэлэхэд, тоглолт амьд хөгжимтэй, цоглог залуустай, доргио болох болно. Бид бэлэн, гагцхүү мөнгөгүй хүн юм хийж болдоггүй болсон үе болохоор жоохон саадтай байна.

-Кахи гэж хэн билээ? Хэр туршлагатай хүн юм бол?

-Тэр хүн бол Bruno Mars, Elton John, Aerosmith зэрэг олон алдартнуудын тоглолтын тайз, гэрлийг хийж байсан хүн. Тиймээс би энэ тоглолтод маш их ач холбогдол өгч байгаа. Мөн Женни гэж хэн бэ, энэ 15 жилд хэр чадвартай болоо вэ, юу хэлэх гээд байдаг юм бэ, цацагдаагүй ямар дуунуудтай вэ гэдгийг харуулах зорилготой тоглолт хийнэ. Нөгөө талаасаа Америк стандарттай тайз засал, гэрэл, дуу ямар байдгийг монголчууддаа үзүүлнэ.

-Мэдээж насаараа үглэхгүй байх. Цаашид юу хийх төлөвлөгөөтэй байна? Хүрэхийг хүссэн өндөрлөг?

-Хүний хүсэл хязгааргүй. Тиймээс хүрч чадах өндөрлөг хүртлээ явна. Өөрийнхөө залгамж үеийг бэлтгэнэ. Бас чадлаараа тусалж дэмжинэ. Яг Тайванаа ах минь намайг яаж хурцалж, чиглүүлж байсан шиг.

-Хэн нэгэнд, эсвэл залуустаа хэлэхийг хүсэж явдаг үг байвал хэлээч.

-Намайг дэмжиж, сайн, саар амьдралын алинд ч хамт байдаг, тусладаг хүмүүст баярлаж явдагаа хэлье. Харин залуустаа хэлэхэд, үнэнээр явбал, үхэр тэргээр туулай гүйцдэг, эзэн хичээвэл заяа хичээнэ, өөрийгөө чөлөөлөөд бусдыг хайрлаж, хүндэлж явахад бүх юм сайхан болно.

Эх сурвалж: Zaluu.com