Байрны урьдчилгаа төлбөрийг засгийн газрын зүгээс 10 хувь болгон, үлдсэн 20 хувьд төр батлан даалт гаргахаар болсон тухай таатай мэдээллийг Барилга хот байгуулалтын сайд Д.Цогтбаатар албан ёсоор зарлаж, ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг баталгаажуулан ярьж байснаас хойш даруй хоёр сар өнгөрчээ.
Уг хоёр сарын хугацаанд арилжааны банкуудаар дамжин гардаг найман хувийн хүүтэй ипотекийн зээл бараг зогсонги байдалд орж, Монголбанк статистик мэдээллээ солиж чадахгүйд хүрэв.
Мэдээж энэ мэдээг маш олон гэр бүлүүд алга ташин хүлээж авсан. Тэр ч утгаараа 30 хувийн урьдчилгаа төлбөргүй хэдий ч зээлэнд орох эдийн засгийн чадамжтай өрхүүд “10 хувийг бол яаж ийж байгаад л олно” гэх буюу цуглуулж байсан нөгөө хэсэг нь хүрэлцэх хэмжээтэй буйд баярласаар албан ёсны шийдвэр гарахыг хүлээсэн гэхэд болно.
Харамсалтай нь өнөө маргаашгүй хэрэгжинэ гэх утгаар аман байдлаар зарлачихсан мөртлөө ажил хэрэг дээр журмын хүрээнд боловсруулж, баталгаажуулах шатандаа ийнхүү нам гацав.
Барилга хот байгуулалтын сайдын хэлж буйгаар урьдчилгаа төлбөрийг 10 хувь болгохын тулд Нийгмийн даатгалын сантай холбогдох хуулиудад өөрчлөлт оруулах шаардлага үүссэн байна. Гэхдээ уг боловсруулалтын ажил тун ч богино хугацаанд өрнөж, засгийн газарт хэлэлцүүлэхээр оруулсан тухай мөн учирласан нь бий.
Ингэхдээ ипотекийн зээлийн хэрэгжих хугацааг илүү урт хугцаанд хадгалах үүднээс уг хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага үүссэн гэж албаныхан тайлбарласан. Энэ ч бас таатай мэдээ. Ирэх жил ипотек хэрэгжих үү, үгүй юу гэх таамаг нийтийн дунд үүсэж, ондоо багтаж зээлд орохоор шамдан хөөцөлдөж буй иргэдийн сэтгэл тайвширч, цаашлаад олон гэр бүлд зөв тусгалаа өгнө гэсэн үг.
Гэвч засгийн газарт хүргэгдсэн байрны урьдчилгаа төлбөрийг 10 хувь болгох асуудал яагаад зарцаж орхив. Сүүлийн хэдэн сарын турш Тавантолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээ болон Оюутолгойн далд уурхайн асуудалтай зууралдаж, Хан Ресурст арбитрийн шүүхийн шийдвэрт луу унжина гэдгээ албан ёсоор мэдэгдсэн нөхдүүд ард иргэдийн бодит хэрэгцээ болсон асуудлуудыг орхигдуулаад байх шиг.
Арилжааны банкуудад ипотекийн зээлийн хүсэлт бага ирж буй нь эдийн засагт эргээд сөрөг нөлөөллөө үзүүлж, барилгын салбарынхан орон сууц худалдан авах хүсэлтэй иргэдийн хамт засгийн газрын эцсийн шийдвэрийг хүлээх шатандаа хүртэл асуудал даамжираад байгааг анхаарууштай.
Ингэсээр байтал энэ оны гуравдугаар улиралд ашиглалтад орох “Буянт-Ухаа-2” хорооллын худалдан авах журмыг шинээр боловсруулах бас нэгэн шинэ асуудал гарч ирнэ. Энэ тохиодолд төрийн албан хаагчид хийгээд эмзэг бүлгийнхэн, залуу гэр бүлүүд мөн л урьдчилгаа төлбөр 10 хувийн болох асуудлыг чухалчилж, төрийн шийдвэрийг хүлээх шаардлага үүсэх нь нэгэнт тодорхой билээ.
Эдийн засгийн хямралтай буй энэ үед иргэд бүсээ чангалан байж, урьдчилгаа 10 хувиа бэлдчихээд засгийн газрын шийдвэрийг хүлээж сууна. Уул уурхай тойрсон шоуны шинж чанартай элдэв асуудлуудаасаа илүү иргэдийн өдөр тутмын амьдралд хувь нэмрээ өгөх чухал шийдлүүдээ урагшлуулна уу, засгийн газар аа. Арай 10 хувийн асуудлыг “онхи” мартаж орхисон юм биш биз, эрхэм ерөнхий сайд минь. Урагшлуулж л үзээрэй.
Ж.Мядагбадам