Аяа, эртний мэргэн өвөг дээдсийн цэцэн ухааныг бид өдгөө ч гэсэн гайхан биширч, магтан шагшина. Эртний Жагарын орны шадар түшмэл Коокаа бандидын зохиосон “Камасутра” алдарт бүтээлийн “Эр нөхөр, эхнэр хоёрын харилцан хүлээх үүрэг” бүлгийг энд сонордуулж буйгаа хэлье. Үүнийг судалснаар та гэр бүл, гэргийнхээ өмнө хүлээх үүргээ төгс ухамсарлаж, улмаар нэг удаагийн бус хэрүүлийг зайлуулах увидастай.

Эр нөхөр, эхнэр хоёрын харилцан хүлээх үүрэг

Нэгэнт хуримаа хийж эхнэр, нөхрийн ариун холбоонд зангилагдсан бол тэд бие биеийн өмнө харилцан үүрэг хариуцлага хүлээх ёстой.

Эр нөхрийн хүлээх үүрэг:

Эхнэрийн үг аясыг дагахыг арчаагүй мууд бүү бод. Түүнийхээ зан үйлд өөрийгөө тохируулахыг хичээж явагтун. Чи ч чи, би ч би гэж ана мана байхыг бүү эрхэмлэ.

Бусад эмэгтэйг магтаж шагшаад, эхнэрээ голсон байдал битгий гаргаж байгаарай.

Дуулсан, сонссон, үзсэн харсан зүйлээ нууж хаалгүй ярьж хөөрч бай.

Эхнэрийнхээ эдэлж хэрэглэж байгаа зүйл түүнд хэр зэрэг тохирч, таарч байгааг хажуугаас нь харж сэтгэл харамгүй хэлж өгч бай.

Эхнэрээ наадам тохуугаар ч болов муучилж, доромжилж ер болохгүй.

Эхнэрээ ажилгүй бүү суулга. Таарсан тохирсон ажил хийхэд нь тусалж байхтун.

Эхнэрийнхээ өмнө арчаагүй, заваан байдал бүү гарга. Цэвэр цэмцгэр, авхаалжтай сэргэлэн байхыг бод.

Бусдыг муу хэлэх, мууг нь үзэх, доромжлох, дээрэлхэх байдал бүү гарга. Түүнээс болж таныг эхнэр тань хүн чанаргүй хүн гэж ойлгоход хүрнэ.

Эхнэртэйгээ эв зүйтэй харилцаж, үг сөргөж эвдрэлцэн муудалцахгүй байхыг ямагт хичээж байхтун. Баяр баясгалантай царай гаргаж байхтун. Үг хэлээрээ эхнэрийнхээ сэтгэлд юм хийхгүй байгаарай. Амьдралд тохиолдсон аливаа эвгүй зүйлийн талаар ний нуугүй ярилцан, учир зүйгээ тэр дор нь олдог байхтун. Түүнийг бугшуулан дараад байх хэрэггүй. Та ажил алба ихтэй байдаг ч гэсэн эхнэрээ гэрт ганцаарангий нь орхиж уйтгарлуулахгүй байхыг хичээ. Хамт явж ший янгуу, найр наадам үзэж байгаарай.

Эхнэртээ үнэнч бай. Бусад эмтэй нийлж, түүнийгээ бүү доромжил.

Эхнэрээ дээд зэргээр хайрлан хүндэлж, халамжлан асарч бай. Өвдөж зовсон цагт нь сэтгэл тавин асарч арчилж бай. Өөрийн бие зовохыг юманд бүү бод. Эхнэрээ асарч тодон тэнхрүүлээд авсан цагт өөрөө жаргал эдэлнэ гэдгийг ямагт бодож бай. Эхнэр нь өвдөж зовж байгаа цагт эр нөхөр хэзээ ч жаргал эдлэхгүй.

Биеийнхээ эрүүл мэндийн төлөө цаг ямагт анхаарч бай. Эрүүл бие, саруул ухаантай байснаар ханьдаа жаргал өгч чадна.

Эхнэрийнхээ ярьсан хэлснийг анхааралтай сонсон хүлээн авч бай. Үл тоомсорлох байдал бүү гарга. Эхнэр чинь гомдоно.

Эхнэрээ ажил хийлгүүлэхгүй, гар орныхоо ажлыг дундуур нь орж хийгээд эрхи танхи, арчаагүй амьтан бүү болгоорой. Гэр орныхоо ажил үйлийг хоёулаа хуваарилан авч гүйцэтгэвэл зохино.
Эцэг эх, ах дүүгийн ивээл хайраас болоод эхнэрээ бүү мартаарай. Таны зүрх, сэтгэлд эхнэрийн тань эзлэх байр хэзээ ч өндөрт байна гэдгийг бүү мартаарай.

Өөрөө залхуурч хэвтээд эхнэрээ зарж сууж болохгүй. Эхнэр чинь эхнэр болохоос биш, таны зарц биш гэдгийг үргэлж санаж бай.

Хүч тулгах, захирах, зандрах, омогдох уцаарлах байдлаар эхнэртэйгээ бүү харилцаж байгаарай. Энэ бол нэг цагт л эхнэрийн сэтгэлийн эрчийг сулруулах болно. Эхнэрийнхээ үгийг тэвчээртэй сонсч, буруу зүйл байгаа аваас аятайхан эвтэйгээр хэлж өгч бай.

Олны өмнө нэг бол эхнэрээ магтаад, эсвэл муулаад байх хэрэггүй. Гэр орны нууц гэж байдаг. Түүнийгээ сайн хадгалж байх нь зүйтэй. Үнсэх, тэврэх нь эхнэртээ хайртайгийн илрэл мөн хэдий боловч, олны өмнө тэгээд байх нь тусгүй. Авгайнхаа урд хойно нь орж гараад л, түүнийгээ зусардаж байгаа юм шиг салбагнаад байх нь зохимжгүй.

Эхнэрийнхээ сэтгэлд таарч тохирдоггүй хүмүүстэй ойртож нөхөрлөх гээд байх хэрэггүй. Эхнэрийнхээ найз нөхдийг дотно сэтгэлээр хүндэтгэн харилцаж бай.
Гэр орныхоо орлого, зардагыг эхнэртээ төвлөрүүлэн бариулах нь зүйтэй. Цалин мөнгөө эхнэртээ өгч, эхнэр нь юунд юуг зарахыг мэдэж, зохицууулж байвал эрийн сэтгэлд амар байдаг. Чингэхдээ эхнэрээ үрэлгэн, шалиг юманд дуртай болгож болохгүй. Олсныхоо хирээр зарж сурахад нь тусалж бай.

Эхнэр хүн нягт нямбай байваас тэр айлын амьдрал элбэг дэлбэг сайхан байх болно. Олсон мюаа яаж зарахаа эхнэр нөхөр хоёр хоорондоо байнга зөвлөдөг байх нь чухал. Эхнэрийнхээ аав ээж, ах дүүс, төрөл саданг өөрийнх шигээ дотночлон үзэж, хүндэлж, тусалж тэтгэхийг үүрэг гэж бодож бай. Тэдний сэтгэлд муу юм хэзээ ч битгий хийгээрэй. Тэдэнд зөв хандаж, тэднийг өөртөө татаж авах нь танай гэр бүлийн нэг жаргал мөн гэж ойлгож үзэх нь зүйн хэрэг билээ. Хүний хайр сэтгэлийг өөрийн хайр сэтгэлээр олно гэдгийг бүү мартагтун.

Өвдөж туйлдахын цагт ханиа илүү зовоохгүй байхыг хичээж байгаарай. Тэгэхдээ зовлон жаргалаа адил хуваах тангаргаа мартаж эхнэрийн сэтгэлд муу юм хийж болохгүй. Эхнэрийгээ хорвоогийн жам үйл, ёс горимыг дагадаг болгоход байнга анхаарч, түүндээ болох, болохгүй юмыг сайтар тунгаан хэлж өгч бай.

Эхнэр чинь амьдрал гэдэг тэрэгний өрөөсөн дугуй гэдгийг ямагт бодож, түүнтэйгээ гэр бүлийн эрх тэгш гишүүний хувиар харилцаж байгтун.

Эхнэр хүний хүлээх үүрэг:

Эр нөхрөө орж ирэхэд үл тоосон шинж бүү гарга. Түүнийгээ угтан очиж, инээвхийлэн баясгалант царайгаар найр тавьж бай. Нөхөртэйгээ хамт байхыг жаргал гэж бодож бай. Уурлаж уцаарлах, ширвэх хялалзахыг тэвчиж бай.

Гэр орондоо заваан бохир байх, уранхай ноорхой хувцас хунар өмсөх хэрэггүй. Гар нүүр, бие хаагаа сайтар угаан цэвэрлэж, цэвэр цэмцгэр байх нь эрийн сэтгэлд таатай байдаг. Хэт их гоёл чимгээр биеэ дарах хэрэггүй.

Муу хүнтэй нөхөрлөх хэрэггүй. Ялангуяа эр нөхрийн дургүй хүнд ойртох гээд байх шаардлагагүй.
Гэр оронд тохиолдож байгаа зовлон жаргал тэр болгоныг дайралдсан хүн бүхэнд дэлгэж суух хэрэггүй.

Нөхрийн эх эцэг, ах дүүг өөрийнх шиг үзэж бай. Өчүүхэн ч ялгавар гаргаж болохгүй.

Эр нөхрөө эрхэндээ байлгая гэж бодвол халамж хайраа илүү тавьж, үг зангий нь сөргөлгүй, зөөлөн аялгуугаар харилцаж бай. Хатуурхаж бүү ширүүл. Зөөлөн нь хатуугаа иддэг гэсэн үг байдгийг санагтун.

Эр нөхрийнхөө олсон юманд сэтгэл хангалуун бай. Голж чамлахын хэрэггүй.

Эр нөхөр чинь алив нэг юман дээр уурлаж уцаарлавал тэр үед нь зөөлөн аядуу ярьж, уурын мунхгийг нь ухааны уужмаар хариулахыг бод.

Эр нөхөртэйгээ хатуу ширүүн үгээр ярилцаж болохгүй. Эвлэг, аядуу зөөлөн үгээр харилцаж бай.

Гэр орноо тордож янзлах, хог тоосгүй, цэвэр цэмцгэр байлгахад залхуурахгүйгээр бүхнийг хийж байх нь голлож эхнэр хүний үүрэг мөн. Энэ тухайд эр хүн угаасаа хөндий байдгийг ойлгох хэрэгтэй. Ялангуяа гал тогооныхоо ариун цэврийг ихээхэн эрхэмлэж бай.

Хэрэгтэй гэж үзвэл бурхан тэнгэртээ мөргөж, тахилга даллага хийж бай. Сүжиг бишрэлтэй, нигүүлсэнгүй сэтгэлтэй байгаарай.

Нэгэнт учирсан хань чинь зүс царай тааруу, эрдэм номоор дульхан, зиндаа тушаал доогуур, ядуу зүдүү байлаа ч түүнийгээ бурхан тэнгэр шиг бодож, түүндээ зүрх сэтгэлээ буцалтгүй өгөх хэрэгтэй. Тэгсэн цагт амьдрал чинь төвшин жаргалтай байх болно. Ханилсан эрээ үл хүндлэн, үл ойшоож, дээрэлхэх санаа өвөртлөвөөс энэ насандаа зүдэрч, сайн юм үзэхгүй. Хадам эцэг эхээ элдэв шалдав юмаар зовоож болохгүй.

Тэднийг зовоовол өөрөө зовно. Тэдний үг сургаалыг зарлиг мэт дагаж, тэдэнтэй ямагт эелдэг зөөлнөөр харилцаж бай.

Эр нөхрийнхөө хайр халамжинд толгой эргэн мансуурч, бардам ихэмсэг зантай болж, бусдыг дээрэлхэх байдал бүү гарга. Энэ бол гутамшиг.

Сайн юмыг үргэлж сурч, муу юмнаас хол явж бай. Бузар, заваан ажил, занг жигшиж сурагтун.

Эр нөхрөө байхгүй хойгуур наадам цэнгээний газраар бүү яв. Явсан ч өөрийн эгч дүү нартайгаа явж бай.

Энэ бүхнийг сахиж чадваас та ёс журамт эхнэр мөн. Чингэснээр өөрийн бие болон эр нөхрөө тайван, жаргалтай амьдруулж чадна.