Говь-Алтай аймагт АН-аас нэр дэвшин өрсөлдөж буй Ш.Амгаланбаярыг дахин сонгогдвол хилийн зурваст алт олборлогчид хэрхэх бол гэдэг нь алтайчуудын хувьд сонгуулиас илүү чухал болчихоод байна. Түүний ерөнхий менежерээр Ашигт малтмалын газрын Геологи уул уурхайн кадастрын дарга асан Л.Даваацогт ажиллаж байгаа аж. Түүнийг олон нийт албан тушаалаа урвуулан ашигласан хэргээр баривчлагдаж Төв аймгийн хориход саатуулагдаж байхдаа оргосон тул 2012 оны 5 дугаар сарын 17-ноос эхлэн орон даяар эрэн сурвалжлагдсанаас нь хойш “түр” буюу “найман жил мартчихаж”.
Нэр дэвшигч Ш.Амгаланбаяр уг нь Говийн их болон бага дархан цаазат газрын зарим хэсэгт ашигтмалтмал,эрэх,хайх, ашиглах,тусгай хамгаалалтаас гаргах тогтоолын төслийг Засгийн газраас санаачлан боловсруулж, УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр ажиллаж байгаа тул саналаа яаралтай ирүүлнэ үү" гэсэн агуулгатай тухайн үеийн Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн албан тоотыг сөрж чадсанаараа нутгийнхандаа үнэлэгддэг ч хэнтэй хамтарч, хэнд өгөх гээд байна вэ гэдэг нь үргэлж хардлага дагуулдаг.
С.Баярын тэргүүлсэн Хамтарсан Засгийн газрын үед тусгай хамгаалалттай газар дахь тодорхой талбайг улсын нөөцөд авах тухай тогтоол гарч байв. 2009 оны дөрөвдүгээр сарын 1-нд гарсан 86 дугаар тогтоолоор Ашигт малтмалын тухай хуулийн тодорхой залтыг үндэслэн улсын төсвийн хөрөнгөөр геологийн 1:50000-ны масштабын зураглал, ерөнхий эрлийн ажил хийж байгаа 25 талбайг нөөцөд авахыг Эрдэс баялаг, эрчим хучний сайд Д.Зоригтод даалгасан байдаг.Эдгээр талбайн тоонд одоогийн тусгай хамгаалалтаас гаргахаар зэхэж буй Хатан суудал орж байсан юм. Гэтэл улсын нөөцөд авч ашигт малтмалын эрэл, хайгуул хийх, олборлох нийт талбайн ихэнх нь тусгай хамгаалалттай газарт байсан аж. Засгийн газрын энэхүү тогтоол байгаль хамгаалах байгууллагууд, нутгийн иргэдийн эсэргүүцэлтэй тулгарснаас 86 дугаар тогтоолыг цуцлахаас аргагүйд хүрчээ.
Гэтэл С.Баярын “Хамтарсан” Засгийн газрын үед унасан тогтоол Ч.Сайханбилэгийн “Шинэчлэлийн Засгийн газраар” дамжин зүсээ хувирган орж ирсэн. Тухайлбал “Саналыг иргэдийн оролцоотой бус зөвхөн аймгийн удирдлагуудын хэмжээнд хэлэлцэхийг” үүрэгдсэн байгаа нь арай л харгис. АН-ын Засгийн газраас боловсруулсан хуулийн төслөөр Говийн их дархан цаазат газрын Талын мэлтэс, Хатан суудал зэрэг газрыг тусгай хамгаалалтаас гаргахаар тусгасан нь, энэхүү айхтар дарамттай албан бичгээс болж тэрхүү “алттай сумд”-ын Засаг дарга нарыг хоморголон халж байсан хатуухан өдрүүд дахин ирэх вий гэхээс Говь-Алтайчууд айж байна. Тэр тусмаа нэр дэвшигчийн ерөнхий менежер нь яг тэр үед гол дүрд тоглож байгаад хожим нь хариуцлага хүлээхдээ хорих ангиас оргож босч явсан болохоор “дээрэмчин, оргодол” хоёр л ардчиллын нэрээр ирчихлээ хэмээн жихүүцэцгээж байгаа нь арга ч үгүй юм. Гэвч Алтайчуудын мэргэн сонголт л мэдэх биз ээ.
Түмэн.мн