Өнгөрөгч УИХ-ын сонгуулийн өмнө өдгөөгийн УИХ-ын дарга, тухайн үеийн Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгалан Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хууль өргөн барьж батлуулаад хагас жил гаруй нүүр үзэж байна. Уг нь УИХ, Засгийн газрын бодлого нь үндэсний үйлдвэрлэгчдээ дэмжинэ хэмээн лоозогнож байгаа ч гурил үйлдвэрлэгч, тариаланчдаа татан унагаасан хууль баталсан. Газар тариалангийн салбарыг сэргээхийн тулд Атрын аяныг зохион байгуулж, амжилт олсон. Тариалан эрхлэгчид, гурил үйлдвэрлэгчдийн бизнес сэргэж, дотоодын хэмжээнд өрсөлдөх чадвар нь өссөн үзүүлэлтэй олон аж ахуйн нэгжийг хөл дээр нь босгосон. Харин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн энэ хууль үндэсний үйлдвэрлэгчдээ татан унагаасан гэхэд болно. Шуудхан сонгууль угтсан пиар болгож хийсэн. Өнөөдөртөө гурилын үнэ тэнгэрт гарчихаагүй байна. Гэхдээ хоёр, гурван жилийн дараа ясны болон чанаргүй гурилыг нэг килограммыг нь 10 мянган төгрөгөөр ч авч идэх магадлал бүхий эрсдэлтэй зам руу энэ хууль оруулчихсан. Тэгэхээр тухайн үед Засгийн газар, Д.Амарбаясгалангийн өгч байсан мэдээлэлээс харъя.

-Д.Амарбаясгалан:“Гурилын үнэ, импортын хэмжээг тогтооно” хэмээж байсан.

-Үгүй, үүн шиг худлаа зүйл үгүй. Тэд тогтоож дийлэхгүй. Хэтдээ зөвхөн импортлогч бүлэглэл тогтоодог болно. Шатахуун түлшнээс эхлээд олон зүйл дээр гашуун туршлага бий. Тэгээд ч жижиг дунд бизнес эрхлэгчид импортын гурил оруулж ирэхгүй. Ер нь хэн дуртай нь гурил зөөгөөд баяжина гэж бодож байна уу. Үгүй. Горьдохын ч хэрэггүй. Энэ зах зээлийг улс төр, бизнес бүлэглэлийн оролцоо бүхий цөөн хүн эзэмшинэ.

-Д.Амарбаясгалан:“Ингэснээр гадаадаас хямд, чанартай гурил орж ирнэ” хэмээсэн.

-Үгүй, үүн шиг худлаа зүйл байхгүй. Бүлэглэлийн импортлогчид зөвхөн ашиг харна. Хэтдээ хямд чанартай биш. Өндөр үнэтэй, чанаргүй гурил иднэ. Өнөөдөр орж ирж байгаа импортын эм гээд бусад импортын олон зүйлээс харж болно.

-Д.Амарбаясгалан:“Газар тариалангийн салбарыг бүрэн хамгаалалтад авч, зах зээлийн зарчмаар үнэ тогтооно” гэж донгодсон.

-Үгүй, үүн шиг худлаа зүйл байхгүй. Тариалан эрхлэгчид, гурил үйлдвэрлэгчдийнхээ ажлыг нь булааж авчихаад юуг нь хамгаалалтад авах гээд байгаа юм. Ажилгүй болсон тариаланч, гурил үйлдвэрлэгч ямар бүтээгдэхүүнд үнэ тогтоох гээд байгаа юм.

Д.Амарбаясгалан:“Жил бүр 100 мянган тонн улаан буудайг стратегийн нөөцөд авах, улаан буудайг биржээр худалдаалах боломжтой болно” гэнэ.

Үгүй, үүн шиг худлаа зүйл байхгүй. Улаан буудайг хаана, хэзээ, хэн бөөн цөөнөөр нь биржээр зараад ашиг олоод байгаа юм. Хамгийн эрэлт хэрэгцээ ихтэй байгаа нүүрсээ ч зарж чадахгүй хулгай хийж байж үлгэр ярих юм. Нөгөө талаар аажмаар импортлогч бүлэглэл нөөцийн будааг гаднаас оруулж ирэх эрх зүйн орчноо ч бүрдүүлчихсэн.

-Д.Амарбаясгалан:”Ингэснээр газар тариалангийн салбар бизнес зарчмаар хөгжих боломж нь бүрдэнэ” гэсэн тайлбарыг өгч байсан.

-Үгүй, үүн шиг худлаа зүйл байхгүй. Хамаг ажлыг нь булааж, олигархиудын аманд тавьж өгчихөөд хаана юугаа хөгжүүлэх гээд байгаа юм бэ.

Тухайн үед энэ хуулийг оруулж болохгүй гэдгийг УИХ-ын гишүүд мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа ч сонгууль хоолойд нь тээглэчихээд явуулчихсан. Нөгөө талд тодорхой бүлэглэлд зориулсан хууль гэж хардаж болохоор байдаг. Гэтэл дэргэд нь Ерөнхийлөгч нь “Хүнсний хувьсгал” гээд орилоод байсан яасан бэ. Яагаад хориг тавьж болоогүй юм.

Tumen.mn