УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан үүсээд байгаа нөхцөл байдалтай уялдуулан олон нийтэд мэдээлэл өглөө. МАН-ын даргыг сонгох хуралдаан бямба гаригт болох учраас нийгмийн сүлжээнд түүний тухай баримт фактууд дэлгэгдэж, худал үнэн нь мэдэгдэхгүй гүтгэлэг явах болсон учраас байр сууриа илэрхийлж байгаа нь ойлгомжтой. Тэр тусмаа УИХ-ын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд асан Б.Энхбаяр лхагва гарагт телевизийн нэвтрүүлэгт орох үеэрээ “Д.Амарбаясгалантай холбоотой гэх “Админерал” компанийн кэмп дээр 2023 оны хоёр сард унтаад сэрээгүй, чандарлуулсан БНХАУ болон Канадын иргэн н.Хасбаатар гэх энэ авлигын хэргийн гол амьд гэрч байсан. Энэ хүн Нүүрсний сонсголд оролцоно” гэж байсан ч ийм зүйл болсон хэмээсэн. Мөн УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалантай адилхан нэртэй хүн рүү “Эрдэнэс Тавантолгой”-н захирал асан Б.Ганхуяг андуурч ноцтой мэдээлэл бүхий мессеж бичсэн. Түүнийх нь дараа Чингэлтэй дүүргийн Цагдаагийн газраас хүмүүс очиж нэгжлэг хийсэн, дарамталсан хэмээн хэлсэн. Энэ мэт санаанд оромгүй зүйлс нь түүнийг ийнхүү яаравчлан мэдээлэл хийхэд хүргэсэн байх.

“АДМИНЕРАЛ” КОМПАНИТАЙ Д.АМАРБАЯСГАЛАН ХОЛБООГҮЙ ГЭСЭН ШҮҮХИЙН ТОГТООЛ ГАРСАН

Харин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан “Админерал” гэдэг үг англиар Чулуунзагд орчуулагддаг гэж би лав мэдэхгүй. Энэ компанийг 2023 оны тавдугаар сарын 26-ны өдрийн хэвлэлээр намайг холбож сайт дээр бичсэн мэдээнээс л сонсож байсан. Энэ бол миний ганц үнэн. Надтай холбох гэж зургаан сарын хугацаанд АТГ шалгалт явуулсан. Харамсалтай нь сэжүүр олдоогүй. “Админерал” гэдэг компанитай Д.Амарбаясгалан ямар нэгэн хамааралгүй юм байна гэсэн шүүхийн шийдвэр гарсан. Би юу ч мэдэхгүй учраас Нүүрсний сонсгол дээр очиж тайлбар хийгээгүй. Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны хоёрдугаар сарын 23-ны өдрийн шийдвэр бий, энэ “Админерал” гэдэг компанитай Д.Амарбаясгалан гэдэг хүн огт хамааралгүй гээд гарчихсан.

ХҮН АМИНЫ ХЭРЭГ ҮЙЛДСЭН БАЙЖ БОЛЗОШГҮЙ ГЭСЭН НӨХЦЛИЙН ДАРАА БИ ЯАЖ ЗҮГЭЭР СУУХ ЮМ

Би өөртэйгээ нэр холбогдоод байгаа хүмүүсийн талаар АТГ-т өөрөө бичиг явуулаад мэдээлэл авсан. Жишээ нь, Х.Мандбаяртай холбосон, харилцан хамааралгүй байна гэсэн. хариуг өгсөн. Сэтгүүлч Н.Өнөрцэцэгэтэй холбоотой байна гэсэн хамааралгүй гэсэн, энэ мэтээр дөрвөн хүний талаар хариу ирүүлсэн. Намайг хүн амины хэрэгт холбоотой байж болзошгүй гэсэн. Би хууль хяналтын байгууллагад бүх талаар хандана. Юу боллоо гэж хүн амины хэрэгт холбоотой байж болзошгүй гэсэн нөхцлийн дараа би зүгээр сууж байх юм. Манай Б.Энхбаяр чинь болзошгүй, магадгүй гэсэн үг хэрэглэдэг. Хуулийн байгууллагад очихоор үүнийг нь хүлээж авдаггүй. Энэ бол заль нь. Би үнэхээр харамсаж байна. Яахаар хүнийг хүн амины хэрэгт гүтгэчихээд юу ч болоогүй юм шиг юу ч бодохгүй сууж болдог байна аа. Дээрээс нь надтай ижил нэртэй хүнийг барьж хэрэг үүсгэсэн бол Монголын хууль хяналтын байгууллагын нүүр царай ийм л байна. Гэхдээ арай ч ийм зүйл гараагүй байлгүй гэж бодож байна. Б.Энхбаяр өнөөдөр өширхөөд байгаагийн нэг шалтгаан нь Н.Өнөрцэцэргийг барьж хорих гээд байхад нь болио, бид ийм замаар явж болохгүй гэдгийг тухайн үед илэрхийлж байсан.

Г.ЗАНДАНШАТАРТАЙ ГУРВАН УДАА УУЛЗСАН, МАН ХОС ДАРГАТАЙ БОЛЪЁ ГЭДЭГ САНАЛ ТАВЬСАН, БИ ХҮЛЭЭЖ АВААГҮЙ

МАН-д хагарал байгаа нь үнэн, хагарал үе үе гарч ирдгийг нуухгүй. 2017 онд МАН хагарч байсан. Өнөөдөр мөн хагарсан. Энэ хагаралын эзэд болох Ерөнхий сайд Г.Занданшатар, МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Я.Содбаатар, УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр, Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг, ХХААХҮ-ийн сайд Ж.Энхбаяр нарын хүмүүсийн хов зөөж, худлаа ярьдагтай шууд холбоотой. МАН намайг найман жил Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллах хугацаанд хагараагүй. Энэ бүхний эхлэлийг Г.Занданшатар гаргасан, гэрчтэй. Тухайн үеийн Ерөнхий сайдтай орж ирж уулзаад энэ Ерөнхийлөгч чинь хуульд өөрчлөлт оруулах замаар хугацаагаа сунгах гээд байна гэж хэлсэн. Ерөнхий сайд Г.Занданшатартай би өнгөрсөн хугацаанд гурван удаа уулзсан. Хүлээж авах боломжгүй саналууд тавьсан. Бүр МАН хос даргатай байя гэсэн санал тавьсан. Я.Содбаатар МАН-ын генсек болоод 10 сарын дотор намын удирдлагууд хагаралдсан. Тэд төрийн тэргүүнүүдийн хооронд хов зөөж хагаралдуулсан. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт хийж Ерөнхийлөгчийг дахин сонгохоор яригдаж байна гэж хамгийн түрүүн намын даргад хэлсэн хүн бол Г.Занданшатар Л.Оюун-Эрдэнэ У.Хүрэлсүх хоёрыг муудалцуулсан хүн нь Г.Занданшатар. Ийм учраас би хагарч бутраад байгаа намыг нэтггэхийн тулд, итгэл алдраад байгаа гишүүдийнхээ итгэлийг сэргээхийн тулд, айдаст автаад байгаа гишүүдийнхээ айдсыг дарахын тулд МАН-ын даргад нэр дэвшинэ гэдгээ зарласан.

АТГ Д.АМАРБАЯСГАЛАНД САНАЛ ӨГӨХ МАГАДЛАЛТАЙ БАГА ХУРЛЫН ГИШҮҮДЭД ХЭРГИЙН ТҮҮХ ҮҮСГЭХ ГЭЖ ОРОЛДСОН

Надтай найзалсан, зураг даруулсан хэд хэдэн хүнийг барьж хорьсон. Би Админерал гэдэг компаний нэрийг сайт дээрээс л олж уншиж байсан. Д.Амарбаясгаланд санал өгөх магадлалтай МАН-ын бага хурлын гишүүдийн жагсаалт гаргаж АТГ-аас 20,20-иор нь багцлан түүх үүсгэх ажил эхлүүлэхийг санаархсан. Хэрэв МАН-ын бага хуралд энэ хүмүүс ирэхгүй бол дарамтад оржээ гэж би ойлгоно. Би Я.Содбаатартай ярьж ийм зүйл байж болохгүй ээ гэснээс 20 минутын дараа АТГ тэр бүх зүйлээ зогсоосон. Надад бол гэрч байгаа, баримт байгаа. Энэ бол бүх юм хэрээс хэтэрснийг харуулж байгаа үйл явдал юм. Ийм учраас МАН хууль хүчний байгууллагыг ашиглаж дарангуйлал тогтоож болохгүй гэж үзэж байгаа. Үүний эсрэг би хатуу тэмцэнэ. Хэвлэл дээр эвгүй юм бичвэл хохино шү гэдгийг нэр бүхий хэдэн сэтгүүлчдэд хэлсэн. Б.Энхбаярын улс төрийн замналыг хараарай. Сү.Батболдын туслах, У.Хүрэлсүхийн зөвлөх, С.Бямбацогтын бүлгийн зөвлөх, Хууль зүйн сайд Ц.Нямдоржийг байхад дэд сайд нь байсан. Б.Энхбаяр "Зөв хүн электорат"-аас дэвших гэж явахад нь би дуудаж У.Хүрэлсүхтэй уулзуулж байсан. Манай дүүгийн гарын үсгийг хуурамчаар зурж UB группын хувьцаа эзэмшигчээр бүртгүүлсэн байсан. Тэр компани намын байрыг засварлаж өгөөд дөрвөн давхарт нь фитнесс ажиллуулдаг байсан. Д.Амарбаясгаланд санал өгөх гэж байгаа Бага хурлын гишүүд дээр хавтаст хэрэг нээх гэж үзсэн. Ийм дарамт үзүүлэх бол тултлаа үзнэ гэдгийг би Я.Содбаатарт хэлсэн.

НАДААС ЕНБД-ЫН ТАМГЫГ АВАХ ГЭЖ НҮҮРСЧИН БОЛГОСОН

Манай эхнэрийг таван сая ам.доллар дансаараа авсан гэдэг асуудлыг гадаадын вэб сайтад тавьсан асуудлаар хандахад Тагнуулын байгууллага хариу өгдөггүй. Цагдаагийн байгууллагад хандсан мөн хариу өгдөггүй. Энэ бүгдийн цаана улс төр байгаа гэдгийг би бүрэн ойлгож байгаа. Тухайн үед Ерөнхий нарийн бичгийн даргын тамгыг авах гэж маш олон төрлийн дарамт шахалт ирж байсан. Яг энэ үед намайг нүүрсчин болгож зарласан, надаас тамга авах гэж маш олон арга хэмжээ болсон. Би тэр үед ажлаа өгөх гээд өрөөгөө суллаад бэлдсэн, Я.Содбаатар очоод суухад бэлэн болсон үе. Яг тэр үед жагсаал гараад нийтийн хамарсан үймээн болоод МАН-ын Бага хурал арванхоёрдугаар сарын 6-нд зарлагдаад цуцлагдсаныг та бүхэн санаж байгаа байх. Тэгээд би Ерөнхий нарийн бичгийн даргын ажлаа өгөөгүй үргэлжлүүлж ажиллаж байгаад 2024 оны УИХ-ын сонгуулиа удирдаж орсон. Ийм л нөхцөл байдал дунд явж байгаа. Мөн нэг асуудал нь нүүрсний оффтэйк гэрээний дуулианыг олон нийтээс холдуулахын тулд намайг нүүрсний хулгайч болгосон.

Б.ЭНХБАЯР ГЭДЭГ ХҮНИЙ ХОЁР БАЙТУГАЙ 20 НҮҮРИЙГ ХАРНА, ТА НАР

Би Б.Энхбаяр гишүүний ярилцлагыг үзээгүй, үзэх шаардлагагүй. Яаж гүтгэхий нь мэдэж байсан. Манай дүүг талийгаач болсон Хасбаатар гэдэг хүнтэй хамтарсан вэб сайт байгуулсан гэсэн, тийм юм байхгүй. Манай гэр бүл тэр хүнтэй уулзах нь битгий хэл тэр хүний нэрийг ч мэдэхгүй. Хэвлэлээс л харж байгаа. Талийгаач болсон хүний ясыг их өндөлзүүлж байх шиг байна. Үр хүүхдүүдээс нь холбогдож мэдээлэл авах хэрэгтэй. Манай дүүг бас АТГ дуудаж байцаалт авсан байна лээ. Манай дүүг тэр холбоод байгаа компани дээр хувь эзэмшил дээр хуурамч гарын үсэг зурсан. Шүүх шинжилгээний хүрээлэнд өөрийнхөө гарын үсэг мөн эсэхийг шинжлүүлээд баталгаажуулсан. АТГ, цагдаад батлгаажуулсан баримтаа өгсөн. Б.Энхбаяр болзошгүй, магадгүй, би хардаж байна гэдэг өнцгөөр ярьсан. Хүн жаахан өгсөхөөр шрикийн муур шиг дагаад явж байдаг нөхөр жоохон асуудал үүсэхээр ар нуруу руу хутга зоодог нөхөр хэвлэлээр ярьсныг үнэн гэж ойлгож болохгүй. Түүний ярьсан туйлын үнэн биш. Хууль зүйн сайд болчихоод тийм шударга байсан юм бол энэ асуудлыг шийдэхгүй яасан юм. Өчигдөр ярихдаа Засгийн газрын шийдвэр гаргаж хүн барьж хорихыг хориглосон гэсэн, үгүй. Тогтоол нь энэ байна. Энэ хүн хэчнээн нүүртэйг хар. Өөрийнх нь хийсэн пост. 2024 оны тавдугаар сарын 22-ний өдрийн Засгийн газрын хуралдаан дээр улс төрийн сонгууль эхэлсэн байгаа цаг үед нэр дэвшихээ зарлаад үнэмлэхээ авч байгаа нэр дэвшигчдийг барьж хорьж болохгүй шүү гэж яриад, тэмдэглэл гарч байсан. Яагаад Үүнийг ярих болсон бэ гэхээр Ж.Эрдэнэбат гэж хүн 2020 оны сонгуульд нэр дэвшигчийн үнэмлэхээ аваад гишүүнийх нь бүрэн эрхийн хугацаа дуусаагүй үед хорьсон. Ахиад ийм улс төрийн зорилготой барьж болохгүй гэж яриад энэ тогтоолыг гаргаж байсан. Гэтэл Б.Энхбаяр юу гэж ярилаа, Энэ хүний хоёр байтугай 20 нүүрийг та бүхэн харна.

БИ Б.ЭНХБАЯРЫГ “ЗӨВ ХҮН ЭЛЕКТРОТ”-ООС НЭР ДЭВШИХ ГЭЭД ЯВЖ БАЙХАД НЬ НАМЫН ДАРГАТАЙ УУЛЗУУЛЖ БАЙСАН

Б.Энхбаяр намайг нэр дэвшүүлэхгүй гэж Д.Амарбаясгалан намын дарга дээр орсон гэж ярьж байгаа бол харин түүнийг “Зөв хүн электрот” намаас нэр дэвшихээр явж байхад нь би харин ч дуудаж авч ирээд тухайн үеийн намын дарга У.Хүрэлсүхтэй ярьж, уулзуулж байсан. Өөр ч ярих юм их байгаа. Ийм харамсалтай, ийм увайгүй байдалд бид орж байгаадаа би ичиж байна, ийм зүйл яриад сууж байгаадаа би үнэхээр ичиж байна гэдгээ Хяналтын зөвлөлдөө хэлсэн.

ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ХУГАЦААГ СУНГАЯ ГЭХ ЯРИАГ Ж.ЭНХБАЯР, Я.СОДБААТАР НАР ГАРГАСАН, ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ӨӨРӨӨ МЭДЭЭГҮЙ БАЙХ

Сүүлийн үед Үндсэн хуулийн өөрчлөлттэй холбоотой асуудал яриад байна. Үүнд Ерөнхийлөгчийг холбоод, хуучин Ерөнхий сайдыг холбоод, хоорондох маргаан бүх юм болсон. Үүний эхлэлийг хэн тавьсан гээч Я.Содбаатар, Ж.Энхбаяр тавьсан. Өнгөрсөн жилийн наймдугаар сард УИХ-ын ээлжит бус чуулган болж байхад энэ хоёр гишүүдтэй уулзаж, “Хэдүүлээ Үндсэн хуульд өөрчлөлт хийх замаар Ерөнхийлөгчийн хугацааг сунгая” гэж ярьсан. Ерөнхийлөгч энэ асуудлыг тэр үед мэдээгүй гэж боддог. Боломжгүй зүйлийг энэ хэд араас нь явж худлаа вакумжуулж улс төр болгосон. Сүүлдээ улстөрчид айдаст автаж эхэлсэн. Ийм асуудал болохгүй биздээ гэдэг яриа гарч эхэлсэн. Энэ нь даамжраад Ерөнхий сайдыг, эрх барьж байгаа намын даргыг шахаж эхэлсэн. “Эрх баригч нам та нар ийм увайгүй өөрчлөлт хийх замаар увайгүй алхам хийх гээд байна шүү дээ” гээд шахалт ирсэн. Энэ үеэс үл ойлголцол үүсгэж Төрийн тэргүүнийг Ерөнхий сайдтай муудалцуулах ажил явсан. Энэ бүгдийн санаачлагыг хэн гаргасан гээч, гэрчтэй. Би та нарт үнэнийг хэлье, Г.Занданшатар гэдэг хүн гаргасан.

УЛС ТӨРИЙН ЗОРИЛГООР ХАНДАЖ БАЙГААГААС БИШ ХУУЛЬ ЗАСАГЛАЖ БАЙГАА ХЭЛБЭР ОГТ БИШ

Би шүүх засаглалыг шүүмжлэх эрхгүй. Учир нь хууль тогтоох байгууллагын тэргүүн. ШЕЗ, ШСХ-той уулзсан, шүүн таслах ажиллагааг шударга, нээлттэй, ил тод явуулах ёстой гэдгийг хэлдэг. Хуулийн мэдлэг тааруу иргэд л алддаг. Хөрөнгөтэй, эрх мэдэлтэй нь хуулийг өөрт ашигтайгаар эргүүлдэг тал бас бий. Хэн ч эрх тэгш шүүгдэх тэр боломжийг бий болгох ёстой. Прокурор, АТГ, ЦЕГ, Тагнуулын байгууллагад өөр өөрсдийн онцлог бий. Дутагдалтай талуудыг нь хуульч гишүүд ярьдаг. Надад ирж байгаа дарамт ард иргэдэд ирж байгаа гэдгээр нь бодолцож, уг асуудалд шүүмжлэлтэй хандах шаардлага бий болсон. Одоо 2008 онд ҮЭ-ийн ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан С.Ганбаатарт хэрэг үүсгэлээ. 2017 онд ХЗДХ-ийн сайд асан Х.Тэмүүжин дээр бас л хэрэг үүсгэж байна. Энэ яагаад ч хууль засаглаж байгаа хэлбэр биш. Үүний цаана өөр агуулга байж мэднэ. Би үүний эсрэг тэмцэж ирсэн. 2022 онд парламентын гишүүдийн тоог нэмэх, олон намын оролцоог хангах зорилт тавьсан нь үүний жишээ. Өнөөдөр таван нам оролцож, асуудалд олон ургальч байдлаар хандаж байна. Энэ бол хуулийн засаглалыг баталгаажуулах маш том алхам. АН-ын үйл ажиллагаа сэргэх тусам МАН сайжирна, улам эрч хүчтэй болно. Өрсөлдөөн сайжирна, нээлттэй ил тод болно.

ЕРӨНХИЙЛӨГЧ НҮБ-РУУ ЯВАХДАА ЭВ ЗҮЙГЭЭ ОЛООД АСУУДЛАА ШИЙДЭЭРЭЙ ГЭЖ ХЭЛҮҮЛСЭН

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй харилцаа хэвийн байгаа, гэхдээ өөр өөрийн үзэл бодлоо уралдуулахаас эхлээд маргаан гарч таарна. Ерөнхийлөгчийн зүгээс намын даргын асуудалд оролцохгүй гэдгээ өөрөө хэлсэн. НҮБ руу явахаасаа өмнө ярьсан. Эв зүйгээ олоод, асуудлаа шийдээрэй. Намаа хагалж бутаргаж болохгүй гэдгийг хэлүүлсэн.

ШИНЭ ХОРШОО БОЛ ХУГАЦАА ХЭТЭРСЭН ЗЭЭЛГҮЙ ГАНЦ САЙН ХӨДӨЛГӨӨН

“Шинэ хоршоо” бол хугацаа хэтэрсэн нэг ч зээлгүй явж байгаа ганц сайн хөдөлгөөн. Төр малчдаа өөрөөс 100 хувь хамааралтай байлгадгийг больё л гэсэн. Өөрөө зээлээ аваад үйл ажиллагаа явуулдаг боломжийг бий болгоё гэж зорьсон. Зуд болохоор л зээлийг нь тэглэх мэтээр явсаар ирсэн. Хэдэн жилийн өмнө “Салхитын мөнгөний орд”-ыг хурааж аваад тэтгэврийн зээл тэглэлээ гэсэн, бүгд Монголбанкан дээр алдагдал болчихсон бичигдэж байгаа. Амжилттай хэрэгжиж байгаа тул “Шинэ хоршоо”-г улстөрчид шүүмжилж байгаа юм.

ГААЛИЙН АЛБАН ТАТВАРЫГ ТЭГЛЭСЭН НЬ АРД ТҮМНИЙХЭЭ ТАЛД АЖИЛЛАСАН ХЭРЭГ

Гурилын импортын татварын асуудлыг хотод байгаа хүмүүс дүгнэхэд хэцүү. Хөдөө байгаа иргэдийн үндсэн хэрэглээ бол гурил. Нэг хониор нэг шуудай гурил авдаг байсан, одоо хоёр хонь болчихлоо гээд уйлдаг. Манай үйлдвэрүүд картель хэлбэрт ороод үнээ зохиомлоор өсгөдөг болчихсон. ШӨХТГ-аас нэр бүхий гурилын үйлдвэрт шаардлага тавьсан. Тэгтэл шүүхэд өгчихсөн. Шүүхийн процесс жил үргэлжлэхэд үнэ нь нэмэгдсэн гурил иргэдийг зовоосоор л байсан. Тэгэхээр зах зээлээ эзэлчихсэн байгаа үйлдвэрүүдийн үнийг буулгахын тулд гадаадаас өрсөлдөгч оруулж ирсэн. Гуравхан хүний үйлдвэр нийт гурилын үйлдвэрлэлийн 60 гаруй хувийг эзлэх хэмжээнд оччихсон. Би бол ард түмнийхээ талд ажилласан. Салбарын яам юуны төлөө ажиллаж байгааг одоохондоо хэлж мэдэхгүй байна.

Tumen.mn