ОХУ-ын агаарын нисэх хүчний Су-34 сөнөөгч бөмбөгдөгч онгоцууд Сирийн Алеппо мужийн Дейр-Хафир болон Эль-Баб дахь “Исламын улс” бүлэглэлийн удирдлагын төвийг бөмбөгдсөн тухайгаа даваа гаригт мэдээлсэн. Оросын онгоцууд ням гаригт нийт 25 нислэг үйлдсэний үр дүнд алан хядагчдын мэдэлд байсан 20 орчим Т-55 танк, бусад зэвсэг техник, дайчдыг нь устгаснаа тайлагнасан юм. Сирид цохилт өгч эхэлснээс хойш оросууд алан хядагчдын зэвсгийн олон тооны агуулах, удирдлагын төв, хуягт техникээ нуусан ойг бөмбөгдсөн байна. Харин АНУ-ын нисэх хүчин энэ хугацаанд алан хядагчдын гарт орсон хоёр экскаватор, мотоцикль унасан нэг алан хядагчийг агаараас устгаснаа бахархалтайгаар мэдээлсэн нь хоёр дахь жилдээ маш өндөр өртөгтэйгөөр хэрэгжиж буй уг ажиллагааны үр дүнд эргэлзэхэд хүргэсэн юм. ОХУ-ын дэмжлэгтэйгээр Сирийн эрх баригчид“Исламын улс” бүлэглэлийг дангаар ялснаар оросууд санаачилгыг гартаа авч, АНУ-ын нэр нөлөө тус бүс нутагт буурна гэдгээс Вашингтоны эрх баригчид сэргийлж эхэлжээ. Тухайлбал, тус улсын нөлөө бүхий “Нью-Йорк таймс” сонины даваа гаригийн дугаарт АНУ Сирийн умард хэсэгт чухал ач холбогдол бүхий байлдааны фронт нээхээр бэлтгэж буй тухай өндөр албан тушаалтай эх сурвалжаас авсан мэдээллээ нийтэлсэн байна. Энэхүү үйл ажиллагааны зорилго нь Сири дэх“Исламын улс” бүлэглэлийн албан бус нийслэл болох Эр-Ракка хот руу давших аж. Сонинд өгүүлснээр Ерөнхийлөгч Б.Обама ирэх өдрүүдэд давшилтыг эрчимжүүлэхэд чиглэсэн дорвитой хоёр шийдвэр баталсан байна. Б.Обама Сирид зэвсэгт тэмцэл хийж буй тус улсын сөрөг хүчнийхэнд сум хэрэгсэл төдийгүй зарим төрлийн зэвсэг шилжүүлэхийг Пентагоны удирдлагад үүрэг болгожээ. Мөн Турк дэх нисэх хүчний баазуудад байрлаж буй нисэх онгоцуудаас бөмбөгдөлтөө эрчимжүүлэхийг тушаасан ч уг ажиллагааг нарийн тодорхой төлөвлөх шаардлагатай аж. Эдгээр арга хэмжээний үр дүнд АНУ-ын дэмжлэг бүхий Арабын зэвсэгт дайчдын тоог 3000-500 хүртэл нэмэгдүүлж, тэдгээр нь курдийн20000 гаруй дайчинтай хамтран агаарын нисэх хүчний дэмжлэгтэйгээр давшилт өрнүүлэх ёстой гэнэ. Өмнө нь АНУ тэргүүтэй эвслийн орнууд Сирид нисэхэд хориотой бүс байгуулахаар төлөвлөж байсныг барууны хэвлэлүүдэд мэдээлж байсан билээ. Энэ санаачилгыг Иордан, Турк улс дэвшүүлж, Сирийн зэвсэгт хүчнийг энгийн иргэд амьдарч буй газар нутгийг бөмбөгдүүлэхгүй байх зорилготой хэмээн тайлбарласан байна. Гэвч Оросын нисэх хүчин Сирид орж ирснээр энэ төлөвлөгөө хэрэгжих боломжгүй болсон юм. Мөн Сирид нисэхийг хориглосон бүс байгуулахыг ОХУ эсэргүүцэж, тус улсын Гадаад хэргийн орлогч сайд М.Богданов энэ санал нь НҮБ-ын дүрэмд харш, тухайн орны бүрэн эрхт байдлыг хүндэтгэх ёстойг мэдэгдсэн аж. АНУ-ын шинэ төлөвлөгөө амжилттай хэрэгжих магадлал бага юм. Учир нь Иракийн эрх баригчид алан хядагчидтай хийх тэмцлээ ОХУ, Иран, Сиритэй хамтран зохицуулах сонирхолтойгоо илэрхийлснээс гадна тус улсад Оросын санаачилгаар тагнуул, байлдааны ажиллагааны мэдээлэл солилцох төв ажиллаж эхэлсэн билээ. Гэтэл энэ төвтэй хамтралгүйгээр давшилт өрнүүлэх боломж АНУ-д бага байна. Энэ төвтэй хамтарч ажиллахыг зөвшөөрсөн тохиолдолд Орос, Иран, Сирийг холбоотноо хэмээн хүлээн зөвшөөрч, Оросын цэргийн ажиллагаа эхлэхээсээ өмнө баримталж байсан байр сууриа бүрэн өөрчлөхөд хүрэх юм. Гэтэл АНУ-ын Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч Х.Клинтон болон тус улсын нөлөө бүхий улстөрчид Сирийн агаарын бүсэд нисэхийг хориглосон бүс байгуулах хэрэгтэй гэсэн байр суурь баримталдаг. Саяхныг хүртэл Ираныг бөмбөгдөх төлөвлөгөө боловсруулж явсан тэдний хувьд үүнийг хүлээн зөвшөөрөх нь улс төрийн хувьд нэр хүндгүй болно гэсэн үг. АНУ одоо дангаараа ийм бүс байгуулах нь ОХУ-тай шууд шөргөөцөлдөхөд хүргэх ба Оросын нисэх онгоцууд болон тэнгисийн цэргийн хүчин Сирийн агаарын орон зайн нэг хэсгийг нэгэнтээ хянаж буй юм. АНУ-ын улстөрчдийн хувьд тус улс дэлхийд дангаараа ноёрхсон хорь гаруй жилийн хугацаанд өөр аль нэг“ардчилаагүй” улс орон Вашингтоноос бүрэн хяналтаа тогтоосон хэмээн үзэж байсан бүс нутагт нь байлдааны ажиллагаа эхлүүлсэн нь тэдний хувьд хүлээн зөвшөөршгүй үйл явдал юм.
Д.Болд
