ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХУВЬСГАЛ ХИЙХ САЙНШАНДЫН БОЛОН ОЛОН АЖ ҮЙЛДВЭР ХААНА БАЙНА ВЭ
-Эрх баригчдын мөрийн хөтөлбөр мөрөөдлийн жагсаалт байжээ-
С.ЮМСҮРЭН
УИХ болон аймаг, нийс лэлийн ИТХ-ын ээлжит сонгууль болоход 13 хоног үлдлээ. Зур га дугаар сарын 29-нд болох сонгуулийн сонголтод нөлөөлөх гол хүчин зүйл бол улс төрийн нам, эвслийн дэвшүүлж буй мөрийн хөтөлбөр юм. Өөрөөр хэлбэл, иргэд саналаа өгөхөөс өмнө нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөр, бодлогыг судалж, хувийн дүгнэлт хийдэг. Түүнчлэн дөрвөн жилийн өмнө амласан мөрийн хөтөлбөрийн хэрэгжилт ямар хэмжээнд байгаа нь бас нэгэн шалгуур. Энэ ч утгаараа өнгөрсөн 2012 онд сонгогчдын дийлэнх нь АН-д итгэл хүлээлгэсэн боловч эцэст нь ам руугаа “алгадуулав”. Одоогоор ард түмнийг хамгийн их цочирдуулсан зүйл бол 2012 оны сонгуулиар амласан АНынхны мөрийн хөтөлбөрийн биелэлт юм. Товчхондоо, АН-ынхны боловсруулсан мөрийн хөтөлбөр мөрөөдлийн жагсаалт байжээ. Улс төрийн нам, эвслийн мөрийн хөтөлбөр гэдэг сонгуулийн бүрэн эрхийн хугацаанд буюу дөрвөн жилийн турш хийж, хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн ажил, боловсруулсан бодлого юм. Гэтэл АН-ынхан үүнд тийм ч их ач холбогдол өгөөгүйг дөрвөн жилийн үйл явцаас тольдож болно. Тодруулбал, АН-ын амлалт бодит байдалд биеллээ эс олсон хэрэг. Тэд сонгогчдыг уран үгтэй мөрийн хөтөлбөрөөр хуурч, саналыг нь авч, УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийг хүлээн, шаргал ордны зөөлөн сэнтийд заларч, төрийн сүлдний дор дөрвөн жил нуугдав. Цаг хугацааг ухрааж болохгүй ч аливаа зүйлийг эргэж санан, гаргасан алдаагаа дахин давтахгүй байх боломжтой нь сайхан. Тиймээс 2012 оны сонгуулиар АН-ын амласан сайхан нэртэй, биелэлтгүй мөрийн хөтөлбөрийн зарим хэсгийг нэхэн саная. Тухайн үед АН “Хүн шиг амьдарч, улс шиг хөгжье” гэж тунхаглаж байсан. Үүнийг ард түмэн одоо ч мартаагүй. 2012 оноос өнөөдрийг хүртэлх бүхэл бүтэн дөрвөн жилийн хугацаанд манай улсад юу өөрчлөгдөж, шинэчлэгдэв. Өсөлттэй байсан эдийн засаг унаж, бараа бүтээгдэхүүн, гадаад өр, валютын ханш өсч, түүхий эдийнх буурч, ажилгүйчүүдийн тоо нэмэгдэн, иргэдийн амьжиргаа өдрөөс өдөрт дордлоо. Бүр тодруулбал, иргэдийн амьдрал кг-аас граммын эдийн засаг руу огцом шилжив. Ийм л өөрчлөлт нийгэм болон иргэдийн амьдралд гарав. Хэрэв АН 2012 оны сонгуулийн үеэр уран ярьж байсан шигээ мөрийн хөтөлбөрөө сайн биелүүл сэн бол өнөөдөр эдийн засаг ингэтлээ унахгүй, иргэдийн амьдрал ийм болтлоо дордохгүй л байв.
Тухайлбал, 2012 онд АН ажил орлоготой, эрүүл чийрэг, эрдэм боловсролтой, аюулгүй орчинтой, эрх чөлөөтэй монгол хүн гэсэн таван дэд бүлэгтэй мөрийн хөтөлбөрийг дэвшүүлж байжээ. Нэг бүлэг нь дотроо уул уурхай, үйлдвэржүүлэх, ноос, ноолуур, арьс шир, нийгэм, эрүүл мэнд, боловсрол зэрэг олон салбарт чиглэсэн байх бөгөөд түүн дотроо мөн нэлээд заалтыг тусгасан. Ямартай ч 30-аад хуудас амлалтаас биелүүлээгүйг нь бус хэрэгжүүлэх гэж оролдсоныг нь тоолбол цаг хэмнэх биз. Гэхдээ энэ удаад бид олны дунд нэлээд хүлээлт үүсгэж, горьдлого төрүүлсэн боловч хэрэгжүүлээгүй зарим нэг амлалтыг нь эргэн сануулж байна.
ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХУВЬСГАЛ ХИЙХ САЙНШАНДЫН БОЛОН ОЛОН АЖ ҮЙЛДВЭР ХААНА БАЙНА ВЭ
АН-ын “Монгол хүн-2020” хөтөлбөрийн хүрээнд хэрэгжүүлэхээр амласан зүйл бол эдийн засгийн хувьсгал. “Үйлдвэр барьж, нэмүү өртөг шингээж, түүхий эдээ боловсруулж дэлхийн зах зээлд гаргахыг эдийн засгийн хувьсгал гэнэ” хэмээн цөөн үгээр тэд томъёолж байсан цаг саяхан. Үүндээ хүрэхийн тулд эхлээд үйлдвэрлэлийн паркууд байгуулна гэсэн амлалтыг ард түмэнд өгч байлаа. Олон зуун жишиг үйлдвэрээс гадна Дорноговь аймгийн Сайншандад аж үйлдвэрийн парк байгуулна гэсэн нь тэдний гол амлалт байв. АН-ынхан хэлэхдээ жилд хагас сая тонн кокс боловсруулах үйлдвэр, 850 мянган тонн бензин, 85 мянган тонн шингэн байгалийн хий үйлдвэрлэх хүчин чадалтай нүүрс шингэрүүлэх үйлдвэр, жил бүр 660 мянган тонн зэсийн баяжмал, зэс хайлуулах үйлдвэр байгуулна гэж байсан. Түүнчлэн төмрийн хүдэр боловсруулах үйлдвэр, 600-800 мВт-ын хүчин чадал бүхий цахилгаан станц, Сайншандын төмөр зам, нисэх онгоцны буудал бүхий тээврийн зангилаа бий болгох талаар мөрийн хөтөлбөртөө оруулжээ. Гэтэл одоогоор эдгээр үйлдвэрийн сураг ч алга. Товчхондоо, барьж босгож, бүтээсэнгүй. Мөрийн хөтөлбөртөө энэ талаар зүгээр л тусгасан байж. Цаасан дээр хэдэн янзын макет хийсэн Сайншандын аж үйлдвэрийн парк амьдрал дээр “Мянгуужингийн үлгэр” болон үлдэв. Эцэст нь улсаараа өрөнд орсныг л эдийн засгийн хувьсгал гэхгүй юм бол “Эдийн засгийн хувьсгал”-аа АН-ынхан хийж чадсангүй.
АН-ын 2012 оны мөрийн хөтөлбөр хөрсөн дээр бууж, иргэдийн амьдралд өгөөжөө өгсөн эсэх талаар иргэдийн сэтгэгдлийг сонслоо.
Н.МОЛОМЖАМЦ: НҮГЛИЙН НҮДИЙГ ГУРИЛААР ХУУРНА ГЭДЭГ ШИГ,
ТЭТГЭВРИЙН БИДНИЙГ ХУУРСАН
-Ер нь АН-д сэтгэл дундуур байдаг. Бүх зүйл олон нийтэд ил тод ойлгомжтой харагдаж байна. Тухайлбал, жил бүр цалин, тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмнэ гэж байсан ч хоёрхон удаа тус бүр 20 мянган төгрөгөөр нэмсэн. Нүглийн нүдийг гурилаар хуурна гэдэг шиг, тэтгэврийн биднийг хуурч байгаа хэрэг. Өөрсдөө бол нэмээгүй биш нэмсэн гэж л ярих байх. Манайх Баянзүрх дүүргийн Улайстайд байдаг. Тэр ойр орчимд үйлчилгээ явуулдаг хүнсний дэлгүүр, цайны газар зэрэг жижиг олон аж ахуйн нэгж үйлчлүүлэгч байхгүйн улмаас хаалгаа барьсан. Түүнийг ажиллуулж байсан хүмүүс ажлын байргүй, орлогогүй болж байна гэсэн үг. Ард түмний амьдрал эрс доройтсон.
