“Мөрөөдлийн театр”-ын жүжигчин Соёлын тэргүүний ажилтан Г.Алтаншагайтай ярилцлаа.

-Сүүлийн үед ямар уран бүтээл дээр ажиллаж байна вэ?

-“Өдрийн сонин”-ы уншигчдадаа энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Энэ зун хоёр кинонд тоглолоо. Сүүлд “Өндгөн толгойт” гэдэг кинонд тоглосон. Тус кино өнөөдөр бүх кино театруудаар нээлтээ хийнэ. Үүнд залуу жүжигчин Жижигээ, Цогтоо хоёр маань тоглосон. Хүмүүс +17 цувралаар нь сайн мэдэх байх. “Мөрөөдлийн театр” намар цагийн нээлтийн шинэ тоглолт “Галзуу хот” нэртэй шоу драмаа наймдугаар сарын 28-нд МҮЭСТО-нд нээлтээ хийж үзэгчдийн хүртээл болгохоор ажиллаж байна. Манай уран бүтээлчид зэрэг зэрэг тайз дэлгэцийн уран бүтээлүүд дээр ачаалалтай ажиллаж байна даа.

-“Өндгөн толгойт” ямар утга агуулгатай кино вэ. Үзэгчдэд өгүүлэх санаа нь юу вэ?

-Элэгний хорт хавдартай нэгэн залууд элэг шилжүүлэн суулгахаар донор хайж байгаа тухай гардаг. Киногоо инээдмийн хэлбэрээр хийсэн. Монголд элэгний хорт хавдар хөндүүр сэдэв болж байна. Элэгний хорт хавдраар хорвоог орхисон хүмүүсийн тоо ч нэмэгдсээр байгаа. Өвчин гэдэг хэлж биш, хийсч ирдэг. Энэ хэцүү нэрт өвчинтэй нүүр тулсан улсууд яаж даван туулж байгааг уран сайхны хэлбэрээр харуулсан. Энэ киног үзсэн хүмүүс бие биенийгээ ойлгож, ядарсан үед нь тусалдаг байгаасай гэдгийг үзүүлэхийг зорьсон. Яагаад “Өндгөн толгойт” гэж нэрлэсэн гэхээр хорт хавдартай хүний үс унаж шингэрсээр байдаг. Тиймээс үсийг нь хусдаг шүү дээ. Кинон дээрээ элэгний хорт хавдартай найзынхаа төлөө бүх найзууд нь үсээ хусуулж өндөг шиг толгойтой болдог юм. Эхлэл хэсэгтээ инээдмийн байснаа сүүл хэсэг рүүгээ уянгын болдог.

-Та тус кинонд ямар дүр бүтээсэн бэ?

-Элэг шилжүүлэн суулгах шаардлагатай өвчтөний донор болох гэж байгаа хүний дүрд тоглосон. Гэхдээ донор болох уу, үгүй юу гэдэг нь киноны явцад тодорхой болох байх. Элэгний хорт хавдар гэдэг сэдвийг тэр бүхэн барьж авч хийгээд байхаар сэдэв биш. Маш хүнд сэдэвтэй асуудал. Энэ хүнд сэдвийг зөөлөн хэлбэрээр хүмүүст ойлгуулах хэрэгтэй.

-“Дундын бүсгүй” шоу драм гараад багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тухайн үедээ шуугиан тарьсан бүтээл болсон. Энэ жүжгээрээ юу гаргаж харуулахыг зорьж байв?

-Хэсэг бүлэг залуучууд найз найз гээд л байдаг. Гэтэл гаднаа найз мэт боловч үнэн хэрэг дээрээ ямар хүн байгаа бол. Найз гэсэн нэрний цаана хэн нуугдаж байна вэ гэдгийг олж харах нь чухал гэдгийг харуулахыг зорьсон. Хэн нэгэн хүнийг өнгө, мөнгө талаас, гаднаас нь хараад “энэ залуу (бүсгүй) хэлтэй, устай, боловсролтой мундаг хүн байна” гэж хараад байдаг. Энэ гял цалын цаана хэн байгаад байна вэ гэдгийг гярхай олж харах хэрэгтэй гэдгийг ойлгуулахыг хүссэн. Уг уран бүтээлийг Төрийн соёрхолт Н.Наранбаатар ах найруулсан. “Дундын бүсгүй” шоу драм манай “Мөрөөдлийн театр”-ын нэрийн хуудас болж чадсан.

-Удахгүй нээлтээ хийх “Галзуу хот” шоу драмаараа дамжуулж юуг шүүмжлэн харуулахыг зорьж байгаа вэ?

-“Галзуу хот” шоу драм нийгэм рүү чиглэсэн бүтээл юм. Мөрөөдлийн театр сүүлийн үеийн уран бүтээлдээ ард түмний юу үзэхийг хүсч байгааг соргогоор харж гаргахыг зорьж байна. Нийгэм, улс төр, авлига хээл хахууль, хүний мөс, чанар, эрүүл сэтгэхүйгээр бие биетэйгээ харьцаж байна уу, уул уурхайг ухаж байгаль сүйтгэж байна гэх мэт нийгмийн хар бараан зүйлсийг урлагаар дамжуулж шүүмжлэн хүргэхийг зорьдог. Үзэгчид биднээс юу үзэхийг хүсч байна. Тэрийг нь олж тоглохыг бид зорино. “Галзуу хот” гэж нэрлэсний учир нь сошиал орчинд фэйсбүүк, твиттер, инстаграммаар хөл толгой нь олдохгүй үйл явдлууд ар араасаа хөвөрсөөр... Энэ бүхнийг л урлагаар дамжуулж шүүмжилж хүргэнэ. Өнгөрсөн жил “Дундын бүсгүй” бүтэн жил тоглогдсон. Одоо “Галзуу хот” шоу драмаа “Дундын бүсгүй”-гээсээ давуулсан сайн уран бүтээл болгохыг хичээж байна.

Өнгөн дээрээ хотоо хайрлая гэж байгаа боловч тамхиныхаа ишийг дуртай газраа машины цонхоор гаргаж хаядаг, дуртай газраа бие засдаг. Бидний хот юу болоод байгаа юм бэ. Гадны улсууд хотод ирээд, уулзалт хийхээр “80 хувь нь ямар нэгэн сэтгэцийн эмгэгтэй болчихсон байна” гэдэг. Үүнийг сэтгэл судлаачид хэлж байгаа юм. Энэ судалгаа үнэхээрийн аюултай судалгаа. Энэ судалгаа яг юуг хэлээд байна, эсвэл бүгдээрээ эрүүл юм уу, үгүй юмуу гэдгийг тайзан дээрээс харуулахыг хичээнэ.

“Галзуу хот” тоглолт хоёр хэсгээс бүрдэнэ. Эхний хэсэг нь нэг цаг үргэлжилнэ. Эхний хэсгийг үзэгчдэд хамгийн их хэрэгтэй байгаа, үзэгчид юу үзэхийг хүсч байгааг харуулахаар захиалж, бичүүлсэн. Францын жүжгүүд дэлхийд гайхагддаг. Хоёрт, Францын гурван залуугийн тухай жүжгийг тоглоно. Энэ гурван залуугийн нэг нь дүлий, нэг нь сохор, нэг нь хэлгүй хөгжлийн бэрхшээлтэй багаасаа найзалсан залуучуудын тухай өгүүлнэ. Бие биенийхээ асуудлыг нөхдөг тухай гарна.

-“Галзуу хот” шоу драмд ямар дүр бүтээж байгаа вэ?

-Миний хувьд гурван залуугийн хэлгүй залуугийн дүрд тоглож байна. Бүтэн нэг цагийн турш юу ч ярихгүйгээр үйлдлээрээ тоглолт хийнэ. Хөгжлийн бэрхшээлтэй гурван залуу нийлж байгаад хүүхэн эргүүлж байгаа тухай гарна. Энэ жүжиг цэвэр инээдмийн. Тоглолтыг Н.Наранбаатар найруулагч найруулсан. Хоёр дахь зохиолыг кино найруулагч, урлаг судлаач Д.Батсайхан ах монголчилж татаж өгсөн. Одоогоор бид бэлтгэл ажлаа хийгээд явж байна даа.

-Наадмаар түрүүлсэн Э.Оюунболд аваргыг түрүүлэхэд нь та баярлаж үнссэн шүү дээ. Энэ бичлэг олон нийтийн сүлжээгээр шуугиантай, хөгжилтэй байдлаар хүмүүст их хүрсэн?

-Э.Оюунболд аварга манай нутгийн дүү. Би өөрөө бөхөд их дуртай л даа. Багаасаа бөх их барилддаг байсан учраас бөхөд бас их хайртай хүн. Үндэсний их баяр наадмаар дүү Э.Оюунболд маань түрүүлчихээр нь юу болж байгаагаа мэдэхгүй хөөрчихсөн л дөө. Наадмын дараагаар миний Э.Оюунболд аваргыг тэвэрч үнссэн зурагнууд сошиалаар нэлээд шуугиан тарьсан (инээв). Ер нь би бөхчүүдтэй их ойр, дотно л доо. Монголчууд эрэгтэй хүүхэд төрвөл “Бөх болоорой”, унага төрвөл “Хурдан хүлэг болоорой” гэж ерөөдөг шиг бид бүгд л бөхдөө их хайртай.

Би хуурай дүү Оюунболд аваргыгаа аймгийн арслан байхаас нь л дэмжиж явсан. Энэ жил наадмаар түрүүлсэнд маш их баяртай байна.

-Э.Оюунболд аваргатай хэр дотно вэ?

-Ер нь амьдрал дээр ч тэр, бэлтгэл сургуулилтаа хийж байх, галд гарах болон бөхийн амжилт гаргах бүрт нь холбоотой байдаг. Би түүнийг барилдах болгонд дээлнийх нь захыг мушгиад хүлээгээд сууж байдаг шүү дээ.

-Та “Оддын бэсрэг наадам”-ын бөхийн барилдаанд байнга оролцдог байх аа?

-“Оддын бэсрэг наадам”-д гурван удаа түрүүлсэн. Урлагийнхан дундаа жилдээ нэг удаа болдог наадам. Энэ наадамд дуучин Д.Намсрайноров их сайн барилддаг. Би бөхөд их сонирхолтой болохоор наадмын барилдаан, Цагаан сарын барилдааныг бүгдийг нь алгасахгүй очиж үздэг. Урлагийнхан дотор бөхөд хайртай улс бий. Түүний тэргүүн эгнээнд “цохиж” явдаг нь би байх(инээв). Зав л гарвал хаана бөх барилдаж байна, би тэнд л явж байдаг. Бөх их сонирхолтой, монгол эр хүний ид хавыг бишрүүлсэн сайхан спорт юм шүү дээ.

-Э.Оюунболд аваргыг 26 удаа үнссэн гэх яриа байх юм. Юуг нь бэлгэшээж ийм үйлдэл хийв дээ?

-26 биш, бараг гучин хэд үнссэн байх аа(инээв).

-Та үнсэж байхдаа яаж тоолж амжив аа?

-Арай ч 26 удаа үнсээгүй байлгүй дээ. Гурав дөрөв л үнссэн байлгүй. Төрийн баяр наадамд түрүүлнэ гэдэг хэр баргийн аавын хүүгийн гаргаад байдаг амжилт биш шүү дээ. Яахав, бөхөд хайргүй, бөх сонирхдоггүй хүмүүс хараад миний үйлдлийг ойлгохгүй. Хөлбөмбөг үзээд хүмүүс яаж хөөрдөг билээ дээ. Түүн шиг л юм шүү дээ.

Гэхдээ хүмүүс их эерэг хандлагатай байсан. Сүүлдээ бүр нэг, хоёрдугаар анги болж хувираад сериал болох шахсан байна лээ(инээв).

-Та бүр хөлсийг нь аваад арчаад байна лээ?

-Түрүүлсэн мориноос ч гэсэн хөлсийг нь авдаг л биз дээ. Энэ бол бөхөд хайртай хүний үйлдэл шүү дээ. Хүний хөлс, хүч, хөдөлмөр шингэсэн зүйл гэдэг хичнээн сайхан энергитэй байдаг билээ. Улсын аварга болсон хүнтэй гар барина гэдэг сайхан энерги шингэсэн зүйл. Үүнд л гол зүйл байгаа байхгүй юу.

-Э.Оюунболд аваргыг үнсэж байгаа бичлэгээ үзсэн үү?

-Тэр бичлэг энэ жилийн хамгийн тренд бичлэг л болох шиг боллоо. Наадмаас хойш л “Үнсэхийн өмнөх тачаал”, “Бөхийн усанд орсон” л гэнэ. Энэ жил аваргыг хамгийн их үнссэн хүнээр би тодорчихсон явна лээ. Б.Бат-Эрдэнэ аварга бүр миний хойно явж байсан (инээв). Манайхан чинь хошин мэдрэмж өндөртэй. Зарим постуудыг нь харахаар би өөрөө бүр инээгээд байдаг юм. Тэр бичлэг, зураг, постуудыг хошин урлагийн хүн болохоор хөгжилтэй талаас нь л хүлээж авсан л даа.

Б.ОЮУНЖАРГАЛ