Сарын дараа болох Орон нутгийн сонгуулиас бид юу хүлээх вэ?

Хоёр сарын өмнө хууль тогтоох дээд байгууллагын гишүүдээ сонгож, "төрийн эрхийг барьсан" Монголчууд биднийг яг нэг сарын дараа болох Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгууль хүлээж байна.

Түүнчлэн Орон нутгийн сонгуульд намуудын дэвшүүлж буй Мөрийн хөтөлбөрт сайтар анхаарал хандуулж, тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх гарц гаргалгаа, хөрсөн дээр буун хэрэгжих боломжтой шийдлүүд багтсан эсэхэд хяналт тавих үүрэг хүлээж буйг тодотгоё.

Ер нь бол амлах нэг хэрэг, амласнаа хэрэгжүүлж дийлдэг байх эсэх нь гол чухаг гэдэг утгаар иргэн бүр сонгуульд хариуцлагатай хандах эрх хийгээд үүрэгтэйг дашрамд сануулъя. Энэ удаагийн Орон нутгийн сонгууль угтсан намуудын алхмуудыг харахад, өрсөлдөөн нэлээд ширүүн өрнөх төлөвтэй. Өдгөө засагт хамтарсан МАН, АН, ХҮН гурвын төлөөллүүдийн зүгээс илэрхийлж буй байр сууриудыг харахад ийн үзэхэд хүргэж байгаа юм.

Тодотгоход, Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулийн үйл ажиллагааг зохион байгуулах цаг хугацааны хуваариар нэр дэвшүүлэх ажиллагаа наймдугаар сарын 27-ны өдрөөс есдүгээр сарын 2-ыг дуустал үргэлжилж, намууд нэр дэвшигчдээ тодруулсан. Улмаар нэр дэвшүүлсэн нам, эвсэл болон бие даан нэр дэвшигчид есдүгээр сарын 5-ны өдрийн дотор тухайн шатны сонгуулийн хороонд нэр дэвшигчдийн баримт бичгээ өгсөн гэхчлэн үйл явцууд өрнөж буй. Хуулийн дагуу Сонгуулийн Ерөнхий Хороо нэр дэвшигчийн баримт бичгийг хүлээн авснаас хойш 7 хоногийн дотор бүртгэх эсэх асуудлыг шийдвэрлэж тогтоол гаргах ёстой. Нэр дэвшигчийг бүртгэх шийдвэр гаргасан бол тухайн шатны сонгуулийн хороо есдүгээр сарын 26-ны өдөр нэр дэвшигчийн үнэмлэх олгож, нийтэд мэдээлснээр сонгуулийн сурталчилгаа эхлэх ёстой. Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2024 оны ээлжит сонгуулиар 2393 тойрог байгуулж, 8031 мандат тогтоосон. Тодруулбал, 21 аймгийн 558 тойрог 751, сумдын 1642 тойрог 6922, нийслэлийн 12 тойрог 45, дүүргийн 181 тойрог 313 мандаттай юм.

Дашрамд дурдахад, Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын онцлогийн талаар УИХ-ын гишүүн асан, Үндсэн хууль судлаач Ц.Товуусүрэн хэлэхдээ: "Нэрээс нь харахад л Хурал бол иргэдийн байгууллага гэдэг нь ойлгомжтой. Хурлын гол үүрэг бол иргэдийн сайн сайхны төлөө үйлчлэх учиртай. Энд улс төрийн нам төвтэй бус, иргэд төвтэй үйл ажиллагаа ноёрхож байх учиртай. Цаашид ялангуяа сумын Хурлыг байгуулахад улс төрийн намын оролцоог хязгаарлаж, дэлхийн зарим улс орнуудад байдаг шиг иргэд сонгогчдын зөвлөлийн үүргийг өргөж өгөх шаардлага бий. Ингэвээс Хурал жинхэнэ утгаараа иргэдийн байгууллага болж, улс төрийн намаар талцан хуваагддаг гаж үзэгдэл мэдэгдэхүйц буурах болно" гэсэн байгаа юм.

Мөн тэрбээр, Иргэдийн Төлөөлөгчийн хурлын төлөөлөгч тухайн орон нутагт ямар үүрэг хүлээж, юу хийдэг талаар тодотохдоо: -Юуны өмнө Төлөөлөгч улс төрийн ашиг сонирхол илэрхийлэхгүй, өөрийн болон өөрт хамаарал бүхий этгээдийн ашиг сонирхлыг илэрхийлэхгүй. Харин тухайн нутаг дэвсгэрийн иргэдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг эрхэмлэн баримтална гэж Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 38 дугаар зүйлд заасан. Бас энэ зүйлд тухайн Хурлаас баталсан ёс зүйн дүрмийг баримтална гэж заасан. Төлөөлөгч асуудал хэлэлцэн батлахад таслах эрхтэй оролцох, Хурлын Хороонд харьяалагдах, Хуралд тодорхой асуудал санаачлан оруулж хэлэлцүүлэх, Засаг даргад нутаг дэвсгэрийн амьдралын тодорхой асуудлаар асуулт, асуулга тавих зэрэг үүрэгтэй байхаар мөн хуулийн 39 дүгээр зүйлд заасан байна. Харин төлөөлөгч өөрийн олж авсан хувь хүний эмзэг мэдээллийг задруулахгүй байх, өөр шатны Хурлын төлөөлөгч байхыг хориглосон байна" гэжээ.

Tumen.mn

Г.Батсайхан: Сурроны ослоор дахиж нэг ч хүүхэд эндэх ёсгүй
Г.Батсайхан: Сурроны ослоор дахиж нэг ч хүүхэд эндэх ёсгүй
 
Х.Нямбаатар: Зуслангийн бүсийг Шаргаморьт хот болгоно
Х.Нямбаатар: Зуслангийн бүсийг Шаргаморьт хот болгоно